Tussentijdse evaluatie leerlingenaantallen STO Twente Met elkaar zetten we er vanuit STO Twente stevig de schouders onder. Het programma STO Twente loopt inmiddels 3,5 jaar, geteld vanaf de start in het schooljaar 2019-2020. Thaisa Rougoor is Onderwijskundige en lid van het regionale programmateam STO Twente. Zij onderzocht welke effecten er nu al te zien zijn in de leerlingaantallen technisch vmbo en de doorstroom naar het mbo. De belangrijkste conclusie? Thaisa: “Meer Twentse vmbo-leerlingen kiezen een technisch profiel. De instroom in technische profielen vertoont een lichte stijging in vergelijking met de andere profielen. Ons doel met STO Twente was stabiliteit krijgen in de aantallen ten opzichte van 2019. En nu zien we dus een lichte stijging, een positieve verrassing.” Monitoren en evalueren Thaisa: “Graag willen we bepalen of de doelstellingen van Sterk Techniekonderwijs regio Twente daadwerkelijk gehaald zijn of worden. Dit betekent dat we de STO-activiteiten in Twente zowel monitoren als evalueren. Denk aan voortgangsrapportages, zelfevaluaties, panelgesprekken en dus ook kwantitatieve gegevens verzamelen. Deze kwantitatieve data geven inzicht in de effecten van de STO-activiteiten op langere termijn.” Het gaat hier om de data van vmbo-scholen met een technisch profiel in BBL, KBL en GL die aangesloten zijn bij het programma van STO Twente. Procentuele stijging met 2,6% Sinds de start van Sterk Techniekonderwijs Twente kiest een groter deel van de vmbo-leerlingen voor een technisch profiel ten opzichte van andere profielen. Thaisa: “Het aandeel technische vmbo-leerlingen vergeleken met het totale aantal vmbo-leerlingen is procentueel gestegen met 2,6%. Hier zien we dus een opmerkelijke verschuiving.” Wel is er sprake van een daling van absolute aantallen leerlingen in het technisch vmbo. Ook opmerkelijk: het aantal BWI-leerlingen in Twente is aan het groeien terwijl de profielen MVI en M&T in absolute aantallen leerlingen gelijk blijven. Thaisa: “Aan het demografische gegeven kunnen we niets doen. Bij het opstellen van ons activiteitenplan in 2019 hebben we deze verwachtingsprognose ook als reële situatie meegenomen. Deze ontwikkeling sluit aan bij de reeds verwachte krimp van leerlingaantallen in het vmbo in Twente.” Stabiele instroom technische mbo-opleiding Een belangrijk doel van STO Twente is om leerlingen die voor een technisch profiel kiezen daadwerkelijk te laten doorstromen naar een technisch mbo-profiel. Thaisa: “Het aantal technische vmbo-leerlingen in Twente dat kiest voor een technische mbo-opleiding blijft stabiel gedurende de afgelopen vier schooljaren. Een heel groot deel van onze vmbo-leerlingen met een technisch profiel stroomt door naar een technische mbo-opleiding. Leerlingen met een PIE-profiel stromen het vaakst door naar een technische mbo-opleiding. Om precies te zijn: 86 tot 92% van de leerlingen.” Thaisa stipt hierbij aan dat onderzoek zou uitwijzen dat PIE-leerlingen eigenlijk altijd al vroeg en heel bewust voor techniek kiezen: “Zij zijn steady in hun keuze en dat zien we terug in de doorstroom naar het technisch mbo.” Meer meiden in het technisch vmbo Eén van de doelstellingen van STO is om de instroom in het technisch vmbo te bevorderen. Meiden zijn één van de doelgroepen waar de STO-activiteiten op gericht zijn. Vanaf de start van STO Twente in schooljaar 2019-2020 is er onderzocht welke effecten er optreden in het aantal en aandeel meiden in het technisch vmbo in Twente. Thaisa: “In het schooljaar 2022-2023 koos in Twente i21,5% meer meiden voor een technische vmbo-opleiding dan het schooljaar daarvoor. Ook het aandeel meiden in het technisch vmbo ten opzichte van jongens stijgt de afgelopen jaren van 9,3% naar 12,7%. Dit sluit aan bij de landelijke trend waarbij meiden steeds meer kiezen voor een technische opleiding. In Twente is deze trend dus ook zichtbaar. In de komende STO-jaren zullen we nog meer activiteiten kunnen ontplooien om onder andere deze doelgroep nog meer aan te boren.” Onderlinge verschillen subregio’s STO Twente STO Twente is één van de grootste STO-regio’s van Nederland opgebouwd uit vijf subregio’s: Hengelo, Oldenzaal, Enschede, Rijssen - Holten en Almelo e.o.. Laten de kwalitatieve cijfers daarin eigenlijk subregionale verschillen of nuances zien? Thaisa: “In onze rapportages focussen we uiteraard ook op de analyses per subregio. Daar zien we verschillen in, en dat is begrijpelijk. De ene subregio vertoont een daling in het aantal leerlingen dat een technisch profiel kiest, de andere subregio blijft stabiel en weer een volgende subregio laat een sterke stijging zien. We informeren de subregio’s hierover en gaan met hen over de data in gesprek. Natuurlijk realiseren wij ons ook dat je niet altijd direct een verband kunt leggen tussen de activiteiten van STO Twente en de data want scholen hebben ook hun specifieke beleids- en strategische keuzes die hier al of niet invloed op hebben. De activiteiten van STO Twente zou je dus moeten meewegen in een groter kader.” Toelichting op verantwoording richting ministerie STO Twente schreef een monitoring- en evaluatieplan. Hierin nemen we kwantitatieve gegevens op en analyseren deze. Dit doen we op eigen initiatief en vormt een onderdeel van onze verantwoording richting de overheid. Met dit monitoring- en evaluatieplan kunnen we aangeven dat we de goede dingen aan het doen zijn, dat we kwaliteit leveren en dat de optelsom hiervan ook daadwerkelijk iets óplevert. Naast de kwantitatieve gegevens verzamelen we ook inzichten op basis van panelgesprekken in alle subregio’s. Uiteraard voeren de subregio’s intern ook zelfevaluaties uit. En vanuit de projectgroep STO Twente leveren we voortgangsrapportages op. Al deze opbrengsten opgeteld gebruiken we als verantwoording richting het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), maar uiteraard ook om onszelf te verbeteren. Meer weten? https://www.sterktechniekonderwijs.nl/regio/twente/nieuws/sto-twente-introduceert-praktisch-monitoring-en-evaluatieplan MENU Naar pagina regio initiatieven

Hans Meinders met pensioen: boegbeeld STO Twente blikt terug en ziet de toekomst in vertrouwen tegemoet Na een gevarieerde loopbaan van 45 jaar in het onderwijs ging Hans Meinders in april met pensioen. Zijn laatste werkzame jaren stonden onder andere in het teken van STO Twente. Als projectleider/penvoerder stond hij in Twente aan de wieg van dit grootschalige project. Tijd voor een terugblik: “Wat ons enorm helpt, is dat we de goede mensen aan boord hebben. Van docenten op de werkvloer tot en met de projectleiding en stuurgroep. Hoe we de grote STO-regio Twente bij elkaar houden? Ik denk met gezond boerenverstand en vertrouwen.” Hans doorliep een veelzijdige carrière in het onderwijs. “Ik begon als sportleraar, werd docent biologie en rondde uiteindelijk een studie onderwijsmanagement af. Vanaf 2005 mocht ik adjunct-directeur zijn van Twents Carmel College (TCC), locatie Potskampstraat.” Hans pakte rond 2019 op eigen initiatief de allereerste voorbereidingen voor STO Twente op: “Ik herinner mij nog goed in 2019 de eerste plenaire overleggen met de vertegenwoordigers van de vijf subregio’s.” Al snel kreeg TCC het verzoek het penvoerderschap op zich te nemen en werd Hans gevraagd als projectleider/penvoerder de kar te trekken, hierin volledig gesteund door de stuurgroep. STO Twente was van meet af één van de grootste STO-regio’s in Nederland. Hans: “OCW vroeg zich af hoe wij al die kikkers in de kruiwagen zouden houden. Hoe we de 21 deelnemende scholen de afgelopen jaren inderdaad wisten te verbinden? Met gezond boerenverstand en vertrouwen, denk ik. Wat mij verheugt, is dat de verbinding tússen de deelnemende vmbo-scholen enorm is verbeterd. Ik zie dat de scholen elkaar ontmoeten, elkaar weten te vinden en vanuit het STO-perspectief van elkaar leren. Deels omdat we dit organiseren zoals via de STO Cafés en de regelmatige bijeenkomsten tussen de STO regioleiders, maar ook ontstaan deze verbindingen organisch.” Typisch Twents teamwork Hans benadrukt dat STO Twente teamwork is: “We hebben de goede mensen aan boord gekregen. Neem Marieke Rinket als programma manager. Zij is inhoudelijk heel sterk in het externe onderwijsveld en weet daar goed op te sturen. Thaisa Rougoor voert alle kwaliteitscontroles op een professionele manier uit. En met Corné Luijkx hebben we een uitstekende financiële professional binnen STO Twente. Met Robert Vreijsen van Aavas subsidieadvies kregen we een heel goed administratiekantoor aan boord. Robert en Corné borgen dus alle financiële en administratieve verantwoording, cruciaal bij een subsidieproject van deze omvang. Ook laten we regionaal en landelijk met onze gerichte en frequente communicatie zien dat er hier heel veel gebeurt binnen STO Twente. Die consequente beeldvorming naar buiten toe, zoals naar OCW en de Dienst Uitvoering Subsidies aan Instellingen (DUS-I), is belangrijk.” Hans somt in vogelvlucht enkele verworvenheden van STO Twente tot nu toe op: “Een betere technische inventaris in de scholen en eveneens meer samenwerking tussen de scholen. Ook wordt er meer geleerd buiten de scholen en in de bedrijven en zien we meer mensen uit het bedrijfsleven in de scholen.” Goed getimed moment voor pensionering De beëindiging van de eerste subsidieperiode van STO was oorspronkelijk gepland op 1 januari 2024. Hans: “Ik voorzag dat die datum mooi kon samenvallen met mijn pensioengerechtigde leeftijd. Dit leek mij een goed moment voor de afronding voor mij van dit project dat ik ook heb mogen helpen starten.” Echter, inmiddels is de einddatum van de eerste subsidieperiode verschoven. Eerst naar 1 juli 2024 en vervolgens naar de verwachte, maar nog niet formeel vastgestelde datum 1 januari 2025, mede doordat corona de start van STO vertraagde. Op grond van die verschuivingen zou de afronding van de eerste fase van STO Twente alsnog ná de pensioengerechtigde leeftijd van Hans komen te liggen. Daarom besloot Hans eerder met pensioen te gaan, en wel in april 2023. Hans: “Dit biedt de kans aan een nieuwe projectleider/penvoerder om mijn werk over te nemen in de nog lopende eerste periode en goed voorbereid te starten aan de twééde subsidieperiode voor STO.” Nieuwe verdeling van taken Hoe krijgt de organisatie van de projectgroep voor STO Twente vorm met het vertrek van Hans? “Marieke neemt meer inhoudelijke taken op zich en dat geldt ook voor Corné. Marjan Weekhout, rector van TCC, neemt mijn rol als verbindende projectleider/penvoerder over. Zij is al goed ingevoerd omdat zij eveneens voorzitter is van de stuurgroep van STO Twente. De continuïteit is dus geborgd.” Aandacht voor tussentijds extra budget Overigens koppelde de minister aan de tweede verschuiving van de einddatum van de eerste periode van 1 juli 2024 naar 1 januari 2025 een éxtra budget voor een heel jaar. Althans, dit bericht bereikte STO Twente in de wandelgangen. Hans: “Een opmerkelijk voornemen, een soort tussentijdse financiële sprint. Eén van mijn laatste acties als projectleider/penvoerder in april 2023 was om met de Twentse regioleiders en de financials te brainstormen over hoe we dit tussentijdse extra budget zo zinvol mogelijk kunnen besteden. Let wel: de formele bevestiging van dit tussentijdse extra geld en onze bijbehorende inspanningsverplichting is er nog niet.” Hans tekent nog iets aan: “Elke euro subsidie willen we maximaal effectief en integer besteden. We geven geen geld uit omdat we het geld nu eenmaal hebben.” Vooruitblik naar tweede STO-periode De tweede periode van STO loopt in principe van 2025 tot 2029. Hans: “De eerste periode was een transitieperiode voor de minister om te zien wat wel en niet werkt binnen STO. En wat wel werkt kan doorgezet worden, wellicht met wat bijsturing. Daarom is er ook altijd gesproken over structurele gelden die niet aan de lumpsum worden toegevoegd. Dit betekent dat wij STO Twente vanaf de start niet aanvlogen als een project met een einddatum, maar al vanaf dag één als programma dat langer zou doorlopen. We overleggen voortdurend over hoe de inmiddels opgestarte activiteiten zijn te bestendigen voor de langere termijn. Mooi ingerichte Technolabs? Prima, maar we willen ook borgen dat deze over vier jaar nog een actuele functie hebben. Die lange termijn visie vanuit het fundament van een doorlopend programma en niet vanuit een eindig project tekent onze aanpak.” Nieuwe STO-geoormerkte gelden Voor de periode 2025 – 2029 verwacht Hans dat dezelfde verdeelsleutel zal opgaan: “Het aantal leerlingen in de techniekprofielen per school bepaalt hoeveel middelen de school krijgt. Ook voor de tweede periode geldt dat het geen lumpsum zal zijn, maar STO-geoormerkte gelden. Tegelijkertijd wachten we nog steeds op de officiële uitleg van de minister over hoe we geacht worden de tweede periode van STO aan te vliegen. De ministeriële brief hierover is al in de zomer van 2022 aangekondigd en tot op heden uitgebleven. Dit is niet echt productief vanuit onze kaders, richtlijnen en werkwijzen. Veel STO-activiteiten en -investeringen gaan óver de eerste subsidieperiode heen. Denk aan financiën, afschrijvingen en vooral ook personele verplichtingen die we aangaan. Bestuurlijk en financieel gezien betekent dit voor STO een soort stilstand, want we gaan pas verplichtingen aan als we zeker weten dat we daar de gelden voor gaan ontvangen.” Planningsspagaat vmbo-scholen Hans kan goed begrijpen dat deze luwte tot onzekerheid kan leiden. Hans: “Vooral ook omdat de deelnemende vmbo-scholen traditioneel in het voorjaar, dus nú, bezig zijn met het inrichten van het komende schooljaar, gebaseerd op het verwachte aantal leerlingen en aantal benodigde docenten. Er is nu heel weinig tijd om hierop te anticiperen vanuit STO Twente. Want STO Twente is vooral ménsenwerk waarvoor we collega’s vrijmaken die al heel druk zijn met hun reguliere werk. Daarom is het zo jammer dat de minister talmt met de officiële bevestiging van de toegezegde gelden.” Voordeel van twee petten Hans had tijdens de afgelopen periode twee petten op die hem enorm hebben geholpen: “Enerzijds was ik projectleider/penvoerder voor STO Twente, anderzijds zat ik aan tafel bij de schoolleiding van Twents Carmel College, locatie Potskampstraat. Waarbij de Oldenzaalse STO-belangen onder de goede hoede zijn van Marjolein Wolbers. Ik stond dus ook nog met één voet in de school. Daardoor zag ik op TCC wat de impact is van STO Twente op de dagelijkse praktijk binnen de school. Een voorbeeld? Ik wist uit ervaring wat het betekent als je besluit om het primair onderwijs in je school uit te nodigen. Dat gevoel en inzicht hebben geholpen. Het biedt een groot voordeel als je het projectleiderschap voor een dergelijk groot programma niet uitbesteedt, maar binnen je eigen onderwijsveld houdt. Dit besluit heeft ons erg geholpen. Zo kon ik bijvoorbeeld Marieke Rinket adviseren over de gevolgen binnen de scholen van bepaalde beslissingen vanuit STO Twente. Na 45 jaar in het onderwijs weet je de achtergrond van zaken en waarom bepaalde dingen in het onderwijs lopen zoals deze lopen.” Monitoren met stoplichtmodel Alle activiteiten en aandachtspunten binnen STO Twente worden regelmatig gemonitord: “Vanuit de projectgroep maken we regelmatig een rondje langs de vijf subregio’s. Kernvraag? Doen we de goede dingen en doen we die goed? We gebruiken daarvoor per subregio een stoplichtmodel: heb je je doelen gehaald? Ben je onderweg? Of sta je nog ver af van realisatie? Elke activiteit is daarmee helder voorzien van een visueel signaal. Dit is voor intern gebruik, maar ook als onderlegger voor midterm reviews en voortgangsrapportages. Het werkt motiverend en activerend. Uiteraard leveren we op inhoud en financiën ook voortgangsrapportages aan DUS-I aan.” Pensionering: emotioneel een grote stap Hoe ervaart Hans het besluit om met pensioen te gaan? “Rationeel nam ik het besluit snel, emotioneel heb ik langer de tijd nodig gehad om het te laten bezinken. Binnen het onderwijs heb ik 45 jaar met veel plezier en met fantastische collega’s mogen samenwerken. Het is, denk ik, begrijpelijk dat ik dit leven ga missen. Kiezen is ook verliezen.” Inmiddels ziet Hans zijn pensionering als een, zoals hij het zo mooi zegt, ‘wenkend perspectief’: “Ik kan meer tijd aan mijn kinderen en kleinkinderen besteden. Bijvoorbeeld mijn dochter ga ik helpen bij een verbouwing. Ook hoop ik ruim baan te kunnen maken voor twee grote hobby’s van mij: fietsen en meubels maken. Voor dit laatste heb ik thuis een werkplaats met nagenoeg alle bewerkingsapparatuur.” Leerzaam: meedraaien op de werkvloer In het eerste jaar waarin Hans vanwege zijn leeftijd op vrijdag vrij was, draaide hij mee in een BWI-klas alsof hij één van de leerlingen was: “Te midden van hen en hun docenten heb ik de nodige technische kneepjes opgepikt, zoals voor het goed en veilig bedienen van machines. Het is heel leuk en leerzaam om gewoon eens met een klas mee te draaien. Zo ontdekte ik jonge leerlingen die met houtbewerking een werkstuk slimmer en sneller aanpakken dan ik! Maar ook zie je hoe beslissingen op managementniveau daadwerkelijk uitpakken in een klas. Mijn conclusie na dat meedraaien? We hebben hier op TCC hele leuke, aardige leerlingen én bevlogen docenten!” MENU Naar pagina regio initiatieven

Arent de Groot, innovatiedirecteur bij Moekotte: “Onze interesse in vakmensen van het mbo start natuurlijk al in het vmbo” Veel techniekbedrijven tekenden een cofinanciering met STO Twente. Inmiddels bestaan er stevige samenwerkingen. Eén van deze enthousiast meewerkende bedrijven is de Enschedese vestiging van Moekotte. Arent de Groot is innovatiedirecteur bij Moekotte. Moekotte is een engineering en installatie groep, een grote speler op het gebied van industriële automatisering, panelen- en modulenbouw en elektrotechniek. Moekotte is al jaren een praktisch pleitbezorger van de samenwerking tussen het technisch vmbo en het bedrijfsleven. Arent: “We werken vanuit een intrinsieke motivatie samen met STO.” Arent heeft het advies voor STO Twente om nog meer aandacht te geven aan de ouders van vmbo-leerlingen en hun beeld van techniek: “Zij zijn sterk beeldbepalend voor een keuze in de techniek richting hun kinderen.” Wat betekent jouw functie van innovatiedirecteur? Arent: “We wachten niet af welke technieken onze klanten van ons vragen. Op directieniveau is het een belangrijk speerpunt om technische innovaties te ontdekken, te doorgronden en voor onze klanten toe te passen. Op dit moment is Industrie 4.0 een hot topic, waarbij wij onze klanten adviseren in de mogelijkheden van optimalisatie van hun procesautomatisering.” Heeft Moekotte moeite om technische medewerkers aan te trekken? “Ook voor ons is dat een uitdaging. Neem alleen al het groeiende tekort aan monteurs op mbo-niveau. Binnen de BV Nederland zien we de komende tijd een grijze golf aan kennisdragers die met pensioen gaat en een stevige aanwas blijft uit. Daarom zijn we direct aangehaakt bij STO Twente. Je kunt niet vroeg genoeg beginnen met de jeugd enthousiast te maken voor techniek. We zien het als een soort morele plicht dat over tien jaar nog steeds het elektriciteitsnetwerk werkt en allerlei installaties geautomatiseerd kunnen worden. Daar komt bij: ons vakgebied is allang niet meer stoffig; het is gewoon geweldig gaaf om daar je werk in te doen. Zelf zijn we actief met het promoten van dit positieve beeld, bijvoorbeeld in onze contacten met ROC’s zoals ROC van Twente. Wij bieden ruim baan aan de inzet van technische BBL’ers bij Moekotte, in al onze vestigingen in Enschede, Apeldoorn en Veendam. En dat geldt ook voor stagiaires voor mbo en hbo waarvoor wij de deuren wagenwijd openzetten. Ook zie je Moekotte op alle open dagen, dus ook op die van het Twentse technische vmbo.” Uniek is dat Moekotte een eigen werving- en selectiebureau heeft overgenomen: TecT in Hengelo: “Maar dan nog blijft het ontzettend lastig goede technici te vinden”, benadrukt Arent. Waarom focust Moekotte nu ook op het vmbo? Arent: “Eerder lag bij ons het accent meer op het werven van hbo-studenten voor engineering. Maar Moekotte is meer dan alleen engineering; we hebben ook veel montagewerk op mbo-niveau binnen onze vestigingen en voor onze klanten in de Water en Infra, Industrie en Utiliteit. Potentiële medewerkers hiervoor zijn steeds moeilijker te vinden. Een reden daarvoor is dat veel mbo’ers denken dat het hbo-diploma het ultieme doel is. Daardoor zien we de mbo-medewerkers die goed werk met de handen doen verdwijnen. Tel daar bij op dat de aanwas van mbo’ers en hbo’ers die gericht kiezen voor elektrotechniek steeds beperkter wordt. Uiteindelijk zagen we in dat ook wij moesten inzetten op een zo breed mogelijke instroom in techniek. Dat betekent dat we onderkennen dat je al op de basisschool interesse voor techniek moet wekken en die lijn moet doorzetten naar het vmbo en mbo.” Wat is de kern van jullie STO-aanpak? Arent: “Onze specifieke insteek vanuit Moekotte voor instroombevordering? Leer jonge mensen precies wat elektro is. Wat kun je daarin worden? En wat ga je dan echt doen? Die vertaling naar de praktijk van alledag is belangrijk, vooral ook voor vmbo-leerlingen.” Hoe heeft Moekotte inmiddels al concreet meegedaan met STO Twente? “We hebben vanuit Moekotte inmiddels meegedaan met Techniek Tastbaar en een open dag op zowel het Enschedese, Hengelose als Almelose vmbo. En we hebben ons al aangemeld voor de Enschedese editie van Techniek Tastbaar in oktober van dit jaar. We laten daarmee dus regelmatig ons gezicht zien.” Vergt jullie focus op het vmbo een investering en planning op de lange termijn? Arent: “Een vmbo-leerling zien wij natuurlijk niet snel binnenkomen als werknemer, daar gaat toch wel zo’n zes jaar overheen, want die leerling leert eerst door op het mbo. Het is dus inderdaad een investering op de lange termijn. Daarom is het zo belangrijk dat STO Twente vanuit de landelijke overheid een verlenging en bijbehorende planning krijgt.” Moekotte heeft mooie voorbeelden in huis van een geslaagde instroom, geeft Arent aan: “We hebben werknemers die gestart zijn als BBL’er en nu zelfs een deeltijdopleiding op hbo-niveau gaan doen. Zij zijn dus ooit gestart op het vmbo en we zien hen doorgroeien in de organisatie. Dat is geweldig om te ervaren.” Hoe verloopt de samenwerking met STO Twente in praktische zin? “STO onderneemt de acties naar ons toe zoals voor de open dagen en onze deelname aan Techniek Tastbaar. Omdat we een Enschedese vestiging zijn van Moekotte lopen onze contacten via de STO subregio Enschede. Intern vullen wij onze participatie zo goed mogelijk in met in ieder geval een aantrekkelijke stand waarin ook echt wat te doen is voor de jonge leerlingen.” Wel valt Arent en zijn collega’s op dat de leerlingen bijvoorbeeld Techniek Tastbaar heel interessant vinden, maar de ouders daar minder toe geneigd zijn. Arent: “Op dit soort events is altijd héél veel te zien. Tegelijkertijd hebben de ouders vaak de neiging door te willen lopen, waarschijnlijk vanwege een eigen drukke agenda of om toch het aanbod aan bedrijven en mogelijkheden te kunnen zien. Mijn advies is om wellicht minder bedrijven voor dit soort bijeenkomsten uit te nodigen. Ook ga ik altijd het gesprek aan met de ouders. De kunst is hen er persoonlijk bij te betrekken want uiteindelijk zijn zij thuis aan de keukentafel een belangrijke beslisser voor de studiekeuze van hun kinderen. Mijn advies voor STO Twente is om nog meer aandacht te geven aan de ouders van vmbo-leerlingen en hun beeld van techniek.” Wat is volgens jou het geheim van de smid als het gaat om instroombevordering? Arent: “Wat we ook doen of organiseren: het gaat vooral om het overbrengen van enthousiásme voor techniek. Tijdens Techniek Tastbaar was er bijvoorbeeld een docent BWI gewoon heel enthousiast aan het presenteren aan leerlingen wat hij deed en wat je allemaal kunt met houtbewerking. Dat gaf mij opnieuw het inzicht dat instroombevordering vooral draait om enthousiasme overbrengen én nieuwsgierigheid wekken voor techniek. Vaak is dit wat sluimerend aanwezig bij jongeren en daar moeten we de juiste snaar zien te raken.” Hoe is de relatie tussen Moekotte en de Twentse techniekdocenten? Arent: “Er wordt vaak gezegd dat techniekdocenten vakinhoudelijk achterlopen omdat ze niet op de hoogte zijn van de laatste technische innovaties in het bedrijfsleven. Mijn beeld is dat ze daar redelijk tot goed bij zijn aangehaakt. Knap om te zien dat zij daar tijd voor vinden, want vanuit Den Haag komen er om de zoveel jaren onderwijsaanpassingen waar zij aan moeten voldoen. Tegelijkertijd ervaren zij de druk als het gaat om administratieve verplichtingen in relatie tot hun techniekonderwijs. Die belasting moet omlaag en die vrijgekomen tijd kunnen deze docenten direct aan hun leerlingen besteden.” Interesse? Heeft een leerling interesse om eens in ons bedrijf te kijken wat je zoal met techniek kunt doen, dan is daarvoor altijd ruimte. Ook dan heeft Moekotte diverse leuke stages of vacatures. Wil je daar meer over lezen, kijk dan op hun website: https://www.moekotte.nl/nl/Werken-bij/Vacatures MENU Naar pagina regio initiatieven

Techniek Tastbaar Oldenzaal: deelnemende bedrijven blikken positief terug Wat een spektakel! Op vrijdag 31 maart streek Techniek Tastbaar voor de tweede keer neer op Twents Carmel College locatie Potskampstraat. Maar liefst 37 Oldenzaalse bedrijven deden hun uiterste best om leerlingen uit het po en vo te boeien met de meest uiteenlopende techniek en technologie. Dit keer zetten we in ons STO-artikel de spotlight op een aantal deelnemende bedrijven. Uiteraard danken we álle bedrijven die enthousiast deelnamen aan Techniek Tastbaar! Facadis: de wereld achter sloten geopenbaard Raymond Tenvenne is productieleider bij Facadis uit Oldenzaal: “Wij engineeren, produceren en monteren gevelelementen voor nieuwbouw- en renovatieprojecten in de utiliteits- en woningbouw door heel Nederland. De jeugd heeft de toekomst, ook in de techniek. Dus maken we hier heel graag tijd en collega’s voor vrij. Veel jongelui willen doorleren in de ict, maar daarmee bouw je niet iets tastbaars. Daarom lieten we tijdens Techniek Tastbaar graag zien welke kansen er nog meer liggen in de bouw. In onze stand bouwden de leerlingen een deurslot en bijpassende deurkruk in een deur. Zo kregen ze inzicht in wat er allemaal aan techniek in een deur zit als je deze deur opendoet.” Siers Groep: kijkje onder de grond via HoloLens en tablet Jurgen Loohuis is uitvoerder in hoofdleidingen bij Siers Groep met het hoofdkantoor in Oldenzaal: “Wij leveren een compleet pakket aan diensten binnen de ondergrondse infra. Wij leggen alle denkbare leidingen onder straten aan voor nutsbedrijven zoals stroom, gas en internet. Techniek is altijd in ontwikkeling, ook bij ons. We bieden graag een plek binnen onze organisatie voor stagiaires en BBL’ers. Ons infrawerk voor gas, water en elektra speelt zich af onder de grond en is dus onzichtbaar, terwijl er bizar veel leidingen onder de grond kunnen liggen.” Twan Schipper, coördinator bij Siers Groep: “We hebben voor Techniek Tastbaar een speciale mat laten ontwerpen met een HoloLens. Daarmee kunnen de leerlingen onder de mat kijken en krijgen zij een beeld van alle kabels die er onder de grond liggen. De HoloLens gebruiken we zelf ook bij ons werk om kabels en leidingen te detecteren en te lokaliseren.” Riwo Engineering: balanceren met de Stresstest Fleur Huirne uit Eibergen volgt op ROC van Twente de opleiding Elektrotechniek niveau 4: “Ik zit in mijn laatste jaar en loop stage op de software-afdeling bij Riwo Engineering uit Oldenzaal.” Dit bedrijf doet actief mee met STO Twente. Fleur: “Bij Riwo doorloop ik mijn eindopdracht en dan hoop ik dat ik deze zomer mijn diploma heb gehaald. Mijn interesse voor techniek? Die had ik al heel jong, ik vind het leuk om het resultaat te zien van techniek die je zelf hebt gemaakt. Vroeger op school bouwde ik ook al allerlei technische dingen.” Geswitcht van zorg naar techniek Fleur: “Eerst koos ik voor een opleiding in de zorg, maar na twee jaar heb ik toch de overstap gemaakt naar techniek en dat bevalt mij eigenlijk heel erg goed.” Voor Techniek Tastbaar ontwikkelde Fleur een voor de leerlingen onweerstaanbare gadget op basis van een pd-regeling. Zij moesten via een besturing een bal in een buis op een bepaalde hoogte in balans zien te houden.” Niet voor niets had Fleur dit stukje techniek ‘De Stresstest’ gedoopt. Fleur ontwierp hiervoor alles zelf, compleet met buis, regelbare ventilator en sensor die de afstand tot de bal kon meten. Lewis Seating Systems: goede band met Praktijkonderwijs Marcel Kamphuis is orthese adviseur bij Lewis Seating Systems uit Oldenzaal: “Voor mensen met een beperking en/of in revalidatie maken wij zittingen en rugleuningen op maat. Dit extreme maatwerk leveren wij aan bedrijven die onze producten vervolgens inbouwen in hun onderstellen zoals rolstoelen. Daardoor kunnen mensen veel comfortabeler en langer in een rolstoel zitten. In ons werk komen veel technieken en materialen samen en dat tonen we de leerlingen tijdens Techniek Tastbaar graag. Vaak is het niet bekend hoeveel techniek er bij onze orthese-oplossingen komt kijken.” Tussen Lewis Seating Systems en het Praktijkonderwijs van het TCC bestaan inmiddels goede banden: “We zijn geïnteresseerd in leerlingen uit het Praktijkonderwijs. Die kunnen technisch bijzondere talenten hebben en die helpen wij graag ontwikkelen. Lewis Seating Systems gaat hen plekken bieden in een goede samenwerking met de praktijkbegeleiders van TCC.” Machinefabriek Westerhof: nieuwste lasprocessen voor leerlingen Bram van Olst is constructiebankwerker, lasser en cobotlasser bij Machinefabriek Westerhof uit Denekamp: “Wij maken met plezier tijd vrij om de jeugd onze techniek te laten ontdekken. We stonden op Techniek Tastbaar met een lascobot, de nieuwe generatie in lassen. De leerlingen maken dus meteen kennis met de laatste stand van zaken als het gaat om de techniek in ons vakgebied. Met lascobots kun je lasprocessen automatiseren, een veiligere manier van werken. Uiteraard mochten de leerlingen, onder begeleiding, lassen in onze stand tijdens Techniek Tastbaar.” Hoe Bram zelf ooit enthousiast werd voor techniek? “Die liefde heb ik van mijn ouders meegekregen, mijn vader zat ook in de metaal. Ik liep met hem mee en toen wist ik: hier wil ik zelf ook in door.” Waterstofauto Green Team UT: grote publiekstrekker Het Green Team van UT gaf acte de présence tijdens Techniek Tastbaar met haar waterstofauto. Sara is lid van dit team, studeert Technische Geneeskunde, en gaf samen met een collega-studente de vele nieuwsgierige leerlingen antwoord op al hun vragen. De waterstofauto bleek een grote publiekstrekker, ook voor de ouders van de leerlingen. Sara: “In onze stand mochten de leerlingen zelf waterstof maken, uiteraard met uitleg over wat waterstof eigenlijk ís.” Heel belangrijk: nieuwsgierige kinderen! Sara: “Ik twijfel of ik een nóg technischere studie wil doen dan Technische Geneeskunde. Een jaar lid zijn van het Green Team van de UT leek mij een goede manier om te ervaren hoe dat zou zijn. We staan hier met het Green Team op Techniek Tastbaar om bij jonge leerlingen proberen de vonk over te brengen voor techniek. Wanneer bij mij ooit het kwartje voor techniek viel? Dat is toch wel vanuit thuis heel erg meegegeven. Mijn ouders hebben beiden scheikundige technologie gestudeerd en mij thuis altijd geattendeerd op allerlei coole toepassingen van techniek. Dat gevoel nu op de leerlingen tijdens Techniek Tastbaar overbrengen vind ik heel leuk. Je ziet dat sommige kinderen het heel gaaf vinden om te snappen hoe iets werkt. De eigen nieuwsgierigheid van kinderen is ook heel belangrijk om hen te inspireren meer te willen gaan doen in techniek.” Deelnemende bedrijven nóg meer betrekken Kim Koehorst was projectleider van het organiserende team: “De tweede editie van Techniek Tastbaar Oldenzaal was meer dan geslaagd. Veel leerlingen uit zowel po als vo raakten niet uitgekeken! Graag bedanken we de bedrijven voor hun tomeloze inzet. We hopen volgend jaar opnieuw op hen te kunnen rekenen. We richten ons graag op de lokale (mkb) bedrijven en willen hen in hun kracht laten staan. Daarmee laten we de leerlingen ook zien welke mogelijkheden, dichtbij huis, er allemaal zijn voor hun toekomst.” Een bewuste actie voor de tweede editie van Techniek Tastbaar was om de deelnemende bedrijven nog meer te betrekken bij het voortraject, zoals met een uitnodiging voor een drukbezochte netwerkmiddag, voorafgaand aan Techniek Tastbaar. Kim noemt ook graag de collega’s uit het organiserende team: “Jan van Hannen, coördinator afdeling Techniek, José Keupink, docente en psychodiagnostisch medewerkster en Lotte Huijsman voor de communicatie. Wout Ensink steunde ons op de achtergrond.” MENU Naar pagina regio initiatieven

Girls’ Day 2023: meiden van de Waerdenborch aan de slag bij Aqua+ Girls’ Day 2023 kreeg in het kader van STO Twente een mooie invulling op de Waerdenborch in Holten en Goor. Op maandag 17 april gingen 48 meiden op bezoek bij Aqua+ in Goor. Ynske van der Meulen is docent natuur en techniek op de Waerdenborch in Holten: “Michelle Endeman van Aqua+ heette ons welkom en vertelde gepassioneerd over Aqua+. De vrouwelijke professionals van Aqua+ hadden speciaal voor onze meiden van de Waerdenborch een Girls’ Day programma gemaakt.” Aqua+ is Nederlands marktleider in het ontwerpen, installeren en onderhouden van sprinklersystemen en andere brandbeveiligingsinstallaties. In vier roulerende groepen kregen de meiden een rondleiding door het bedrijf, werkplaats, magazijn en ICT. Ook de afdeling engineering werd bekeken. Ynske: “Een vrouwelijke engineer vertelde hoe ze terecht was gekomen in de technische wereld en hoe het is om in deze mannenwereld te werken. De meiden stelden haar ook vragen.” Vervolgens werd in de demonstratieruimte uitgelegd hoe een sprinklerinstallatie werkt, ook was er een demo van het afgaan van een sprinkler. Ynske: “Een van de meiden mocht een BBQ aansteken waardoor de sprinkler afging. Dit was hilarisch want bij het afgaan schrok iedereen zich een hoedje.” Demo van HoloLens Ook was er een korte demo van de HoloLens. Ynske: “Met de HoloLens kun je 3D modellen in de reële ruimte afbeelden. Diverse meiden mochten de HoloLens op, en via een digitaal scherm konden de andere meiden meekijken. Omdat de meeste meiden al op school met VR hadden gewerkt was de HoloLens niet helemaal onbekend.” Twee workshops Toen was het tijd voor twee workshops: het technisch tekenen van een stoel in drie aanzichten, en een sprinklerpoppetje in elkaar zetten aan de hand van een stuklijst. Ynske: “Met de stuklijst moesten ze naar “het magazijn” om de onderdelen te halen om vervolgens het poppetje in elkaar te zetten. Dit was een leuke activiteit.” Er werden wat dingen bij verzonnen, en zo ontstonden er acht verschillende poppetjes. De mooiste twee werden uitgekozen door monteur Robbert. Met één poppetje naar Goor en één poppetje naar Holten gingen de meiden weer richting school. Ynske: “Het was een geslaagde ochtend bij Aqua+ en we bedanken hen voor het organiseren van deze Girls’ Day 2.0. We komen volgend jaar graag terug.” Nóg meer inspiratie voor het Sprinklerpoppetje! https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:7054182437743943681updateEntityUrn=urn%3Ali%3Afs_feedUpdate%3A%28V2%2Curn%3Ali%3Aactivity%3A7054182437743943681%29 MENU Naar pagina regio initiatieven

Eerste Techniek Tastbaar Almelo e.o. een groot succes Techniek beleven en ervaren. Dát was vrijdag 24 februari mogelijk op het Alma College tijdens het drukbezochte event Techniek Tastbaar. Dit landelijk bekende techniekconcept werd nu voor het eerst georganiseerd binnen de STO subregio Almelo e.o. “Samen met zo’n 32 regionale bedrijven hebben we laten zien hoe leuk werken en leren in de techniek is’’, concludeert Henk Bos, de super tevreden decaan/kartrekker STO/docent op het Alma College. Al om halfdrie in de middag stond de bezoekersteller op 785! Henk: “Uiteindelijk mochten we circa 1019 bezoekers ontvangen.” Eerst ideeën opgedaan bij Techniek Tastbaar editie Enschede Henk Bos: “John van Mierlo is de projectleider van Techniek Tastbaar. Hij levert de organisatorisch beproefde blauwdruk aan van Techniek Tastbaar. Samen met hem en ons interne team van collega’s hebben we Techniek Tastbaar op het Alma College vervolgens vormgegeven. Technische bedrijven uit onze omgeving hebben we uitgenodigd om deel te nemen. Wat hielp, is dat we bij het eerdere Techniek Tastbaar in Enschede goed hebben rondgekeken naar het soort technische bedrijven dat voor deelname geschikt is. Zo zagen we in Enschede de waterstof auto staan van de Green Team Twente en die hebben we in één moeite door uitgenodigd voor onze Techniek Tastbaar.” Originele en uitdagende doe-opdracht Onder de deelnemende bedrijven waren ook de Innovatiehub Tubbergen en Ontdek Hightech Almelo. Henk: “Zij vertegenwoordigden, ieder op hun beurt, ook een aantal deelnemende bedrijven. De bedrijven hadden stuk-voor-stuk voor een originele en uitdagende doe-opdracht gezorgd in hun stands voor de leerlingen in de leeftijd van 10 tot 16 jaar. Van hypermoderne Virtual Reality tot en met aan de slag gaan met je handen. Zoals het metselen van een muurtje tot en met het maken van een houten vogelvoeder. Henk: “Zo konden zij zelf ontdekken wat er allemaal mogelijk is en of techniek wellicht ook bij hen past.” De range was breed: van min of meer traditionele technieken tot en met eigentijdse technologie, benadrukt Henk. Veel interessante doelgroepen ontvangen Het event was slim ingedeeld. Henk: “Van 10.00 tot 13.00 uur ontvingen we het basisonderwijs uit Twenterand en van 12.00 – 15.00 uur de eerstejaars van het vmbo. Van 15.00 - 18.00 was Techniek Tastbaar voor iedereen toegankelijk, ook voor ouders van leerlingen die inderdaad voor een positieve opkomst zorgden. Zo zagen we meerdere leerlingen van de basisscholen die met hun ouders langskwamen en ook broertjes en zusjes. Heel positief en verrassend, want vaak wordt er thuis in gezinsverband gepraat over wat een kind zou kunnen gaan doen in het onderwijs. Door het bezoek aan Techniek Tastbaar wordt de keuze voor techniek thuis zo een realistisch gespreksonderwerp.” Enthousiaste deelname door metaalbedrijf Witte van Moort Daniel Brouwer is afdelingsleider Technische dienst & Gereedschapsmakerij bij metaalbedrijf Witte van Moort uit Vriezenveen: “We zijn heel druk in ons bedrijf. Toch maken we met plezier tijd en capaciteit vrij om ons tijdens Techniek Tastbaar te presenteren aan de jeugd. Met de STO subregio Almelo e.o. willen we een goede samenwerking opbouwen om ons aandeel te leveren aan de instroombevordering in het technisch vmbo. We zijn enkele maanden geleden langs geweest en hebben met de docenten techniek overlegd hoe wij als Witte van Moort iets kunnen betekenen voor het Alma College. Niet zozeer om specifiek voor ons bedrijf nieuwe technische instroom te krijgen vanuit de route vmbo-mbo, maar vooral om voor de regio die instroom te helpen genereren.” Gaaf! Zelf een metalen telefoonhouder maken In de stand van Witte van Moort konden de bezoekende leerlingen in drie stappen een metalen telefoonhouder maken. Hoe? Door een vorm uit te snijden in een vlakke plaat, die te buigen met als afsluiting een persbewerking. Via plexiglas konden de leerlingen de bewerkingen écht van binnen zien. Daniel: “Dit is in ons bedrijf ook daadwerkelijk een van de takken van sport. Dus we brengen de jongeren tijdens Techniek Tastbaar in contact met een realistische werksituatie.” Ook vertoonde Witte van Moort in hun stand een bedrijfsfilm waarin duidelijk was te zien welke futuristische robot-cobot technologie hier in werking is: “Maar om de jeugd goed te interesseren voor techniek, tonen we in onze stand vooral hoe je eerst met je handen aan de slag gaat met metaal.” MENU Naar pagina regio initiatieven

DomotiFactory geeft geslaagde gastlessen voor Keuzemodule Slimme Technologie CSG Reggesteyn uit de STO subregio Rijssen - Holten werkt nauw samen met het technisch bedrijfsleven. Zo ook met het innovatieve bedrijf DomotiFactory uit Enter. Het profiel PIE sloeg de handen ineen met DomotiFactory voor hun bedrijfsbijdrage aan de bestaande Keuzemodule Slimme Technologie. Inmiddels heeft de eerste groep van 12 vierdejaars vmbo-leerlingen met collectief succes de bijbehorende toets afgelegd. Oscar Otten is Domotica & IoT Specialist en oprichter-eigenaar van DomotiFactory: “We ontvingen hele leuke reacties van de leerlingen. We hebben geprobeerd hen te inspireren tot een stukje omdenken in de techniek en dat kan deze leerlingen op meerdere fronten gaan helpen.” Visie van Ton Schelfhorst, docent PIE CSG Reggesteyn Ton Schelfhorst is docent PIE aan CSG Reggesteyn: “DomotiFactory benaderde ons zelf met de vraag of zij iets voor ons PIE-onderwijs konden betekenen. Domotica als keuzedeel bestaat al een paar jaar, een verzamelbegrip van huisautomatisering. Echter, diverse schakelfabrikanten hanteren voor domotica hun eigen protocollen en landelijk wordt veelvuldig gewerkt met het systeem van Niko. Op school, in onze lessituatie, leverde Niko’s overigens prima digitale lessenpakket wel connectiviteitsproblemen op, zoals door onze firewall. Toen we het uiteindelijk wel in de lucht kregen, verraste DomotiFactory ons met een totaal andere oplossing en kijk op huisautomatisering. Het maakt daarbij niet uit welk apparaat je koppelt in je netwerk voor huisautomatisering: je kunt alles met elkaar digitaal laten praten en schakelen. Daarvanuit is de samenwerking begonnen resulterend in de drie gastlessen gegeven in drie weken die wij inpassen in ons keuzedeel Slimme Technologie dat in totaal 16 weken duurt.” Gastlessen naar eigen inzicht ingevuld Ton: “Voor DomotiFactory hebben we in februari/maart drie ochtenden van vier uur ingeroosterd die zij naar eigen inzicht konden invullen. En dat hebben ze heel verrassend gedaan vanuit hun unieke visie op domotica. Ze namen materiaal mee en onze 12 leerlingen gingen hiermee op basis van een uitdagende praktijkopdracht aan de slag. De leerlingen bleken heel enthousiast en op de laatste ochtend hebben ze allen de theorietoets met een nieuwe praktijktopdracht met succes afgerond. We gaan nog evalueren in april, maar het is zeker de intentie dat dit initiatief een vervolg krijgt voor volgend schooljaar.” Ook betekende de inzet van DomotiFactory voor Ton een stimulans van zijn eigen docentenontwikkeling: “Zoals ik al zei: hun visie op domotica is totaal anders dan die van de reguliere schakelfabrikanten, dat is ook leerzaam voor mij als docent.” DomotiFactory: actief in smart home technologie DomotiFactory integreert het domein van de installatietechniek en elektrotechniek met de nieuwste technische ontwikkelingen. Dit innovatieve bedrijf biedt hiermee concreet ondersteuning bij een keuzevak onder de vlag van STO. Oscar Otten: “Wij zijn actief in de smart home-/installatietechnologie. Bedoeld om alle typen totaalinstallaties te verzorgen en de techniek zo levensloop bestendig en flexibel mogelijk af te leveren door middel van domotica, omdat het tegenwoordig niet duurder meer is en alleen maar voordelen kent. Bijkomend voordeel is dat installaties veel compacter/overzichtelijker worden én tevens volledig te bedienen zijn naar wens (denk aan schakelaars, sensoren, automatiseringen of bediening via één centrale app), als aanvulling op het traditionele gebruik dat we allemaal gewend zijn. Bediening van de installatie kan lokaal, maar ook op afstand.” DomotiFactory staat aan de top van haar sector en heeft een voorbeeldfunctie voor de rest van de regio. Oscar: “De vmbo-leerlingen die aan de Keuzemodule Slimme Technologie meedoen ervaren hierdoor direct vanuit het beroepsleven welke vaardigheden en kennis er nodig zijn in een slimme leefomgeving en hoe domotica hun werkzaamheden kan vereenvoudigen.” Kennis laten maken met een veelbelovend vakgebied Het vakgebied domotica van Oscar is groeiend: “De kennis die wij op dit terrein hebben als domotica trainer/-adviseur en totaalinstallateur bieden wij de vmbo-leerlingen aan in een drietal gastlessen. Daarmee helpen we de vmbo-leerlingen op weg in een veelbelovend vakgebied met in de toekomst steeds meer werk. De leerlingen maken met heel veel technologieën kennis omdat wij daarmee met ons bedrijf veel ervaring hebben opgedaan, van eigen ontwikkelde oplossingen tot aan het uitvoeren van de installaties zelf.” Gastlessen op basis van totaalvisie De eerste groep van 12 vmbo-leerlingen heeft in februari/maart de drie gastlessen gevolgd, op de afdeling PIE op CSG Reggesteyn. Dit als onderdeel van de bestaande Keuzemodule Slimme Technologie. Oscar en zijn collega Joeri Wolters namen dit op zich: “Wij zitten al tien jaar in de ontwikkeling en installatie van slimme technologie. Daardoor zijn we uitgegroeid tot totaalinstallateur. Wat we daarmee bedoelen? De expertise die je nodig hebt om slimme technologie toe te passen is nog niet wijdverbreid. Dat leidt geregeld tot fouten bij het advies, de installatie en toepassing ervan. Wij, als totaalinstallateur, hebben wel die kennis in huis en verbinden alle installatiedisciplines vanuit één project aan elkaar. Met als resultaat slimme technologie die zijn beloofde werk doet. Met die brede en diepgaande kennis hebben we genoeg mogelijkheden in huis om de gastlessen voor de leerlingen van CSG Reggesteyn interessant te maken.” Stukje theorie, merendeel praktijk Oscar en zijn collega Joeri maakten bewust de keuze om de drie gastlessen op te bouwen vanuit een kort stukje theorie, maar vooral de praktijk stond centraal. Joeri: “Want dit type leerlingen wil graag met de handen werken. De theorie is vooral bedoeld om de leerlingen de juiste afslagen te laten maken als zij overwegen door te studeren op het terrein van domotica. Het praktijkgedeelte van de gastlessen bestond eruit dat wij de leerlingen diverse elektrotechnische componenten op elkaar aan hebben laten sluiten. Ze hebben een bord gemaakt met realistische leidingen en bedradingen. Met als doel om bijvoorbeeld verlichting op diverse manieren aan te sturen en een servomotor te besturen. Via deze twee facetten van de praktijkopdracht maakten de leerlingen op een hele praktische manier kennis met zowel domotica in elektrotechniek als installatietechniek.” Positieve reacties Oscar en zijn collega kijken positief terug op de eerste serie van drie gastlessen met de 12 vmbo-leerlingen: “We kregen hele leuke reacties terug. De leerlingen hebben we geïnspireerd tot een stukje omdenken. Dit gaat hen ook op een breder vlak helpen bij het bedenken van oplossingen en het oplossen van problemen. En daar komt bij: door alle innovaties wordt slimme technologie steeds eenvoudiger én voordeliger om toe te passen. Dus is de kans groot dat deze vmbo-leerlingen hier in hun latere studie en werkveld mee te maken gaan krijgen.” De toets werd door alle 12 leerlingen uit de eerste groep met succes afgelegd. Oscar: “De theorie voor deze toets was nieuw en die hebben we in overleg met CSG Reggesteyn zelf samengesteld. We kozen voor een meerkeuzetoets, ook om het leuk te houden voor de leerlingen. Het praktijkdeel van het examen bestond uit het daadwerkelijk maken van een installatie voor slimme technologie.” Alle medewerkers DomotiFactory steunen samenwerking met vmbo Oscar is binnen DomotiFactory een groot pleitbezorger van de samenwerking met het vmbo. Maar hoe ervaren zijn collega’s deze inzet? Oscar: “Iedereen in ons bedrijf staat hier heel positief in. Wij trekken vakmensen aan als medewerkers die graag het verschil willen maken in de installatiebranche in een vaak ouderwets denkende sector. Dit betekent als vanzelf dat zij ook het belang inzien van het zo vroeg mogelijk inspireren van vmbo-leerlingen voor techniek en technologie, waarbij domotica binnen de installatie centraal staat.” MENU Naar pagina regio initiatieven

STO Twente haakt aan bij Week van de Logistiek De logistieke sector is een topsector in Twente met ongeveer 35.000 logistieke banen. Kortom, veel kansen voor bedrijven én werknemers. Ook in de logistiek nemen de technische innovaties toe dus focust STO Twente eveneens op deze sector. Tijdens de jaarlijkse Week van de Logistiek krijgt iedereen de kans om de logistiek zelf te beleven. En dat begint al op het vmbo! Dit jaar vond de Week van de Logistiek plaats op 16, 17 en 18 maart in de gastgemeente Oldenzaal. Het TCC locatie Postkampstraat was er uiteraard bij! Gerwald Leusman is docent M&T op het Twents Carmel College. Samen met zijn collega-docent M&T begeleidde hij de leerlingen van het TCC naar het Oldenzaalse bedrijf Bleckmann: “Op vrijdag 17 maart gingen we per fiets op bezoek met derdejaars Basis en Kader leerlingen van Mobiliteit & Transport van de locatie Potskampstraat, in totaal 26 leerlingen.” Loopbaankansen voor logistieke mbo’ers Ooit is Bleckmann gestart als een lokale Nederlandse en Belgische verlener van logistieke diensten voor bedrijven in de modebranche. Inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot een grote een internationaal opererende specialist. Bleckmann biedt veel loopbaankansen voor logistieke mbo’ers en die zijn uiteraard allemaal een keer gestart op het vmbo, hier ligt de link met STO Twente. Immers, ook in de transport en logistiek rukken techniek en technologische innovaties op. Neem warehouses, ofwel magazijnen; digitalisering en robottechnieken ondersteunen de medewerkers hier steeds vaker. Keuze uit zes workshops Gerwald blikt enthousiast terug: “In het kader van de Week van de Logistiek kregen onze leerlingen uitleg over het warehouse en alles wat daarbij komt kijken.” De leerlingen mochten zelf meedoen met maar liefs zes verschillende workhops. Zoals meerijden in een truck, een pallet inpakken met plastic folie en het uitvoeren van een opdracht met een VR bril. Gerald: “Ook konden ze een app downloaden en zo meedoen aan een logistieke game.” Eveneens kregen de 26 leerlingen praktische uitleg over het gebruik van een heftruck en een palletwagen. Vooral nuttig voor de middenmoot die nog twijfelt Gerwald: “De opzet van de Week van de Logistiek, en specifiek ons bezoek aan Bleckmann, was leerzaam. Voor de meeste leerlingen was het een compleet nieuwe ervaring. In onze klas weten een paar leerlingen al heel zeker dat ze later de logistiek in willen, bijvoorbeeld als truckchauffeur. Een aantal leerlingen kiest absoluut niet voor deze sector, weten ze nu al. Maar de grote middenmoot? Die weet het nog niet precies en juist voor hen is dit een waardevol bezoek. Zij ontdekken wat transport & logistiek in de praktijk betekent en wat er allemaal bij komt kijken. Dankzij dit soort bezoeken ontwikkelen zij een beter beroepsbeeld. Dit helpt hen hopelijk bij een gerichte keuze.” Eenmaal terug op school, in de eerste praktijkles in de week na het bezoek, is er met de leerlingen teruggekeken op het bezoek. Gerwald juicht STO Twente toe, en ook de aandacht daarbinnen voor transport en logistiek. Nuttig voor docentenprofessionalisering STO Twente focust niet alleen op leerlingen; ook de docentenprofessionalisering krijgt aandacht. Draagt dit soort bezoeken, zoals aan Bleckmann, bij aan de beroepsuitoefening van Gerwald als docent M&T?: “Zeker! Tijdens zo’n bezoek zie ik toch altijd zaken waar ik van leer, die ik niet kende, of niet zo goed kende. Met name op het gebied van technologische ontwikkelingen binnen deze sector. Maar daar moet je ook voor openstaan, en dat doen we!” MENU Naar pagina regio initiatieven

Geslaagd bezoek minister Wiersma aan C.T. Stork College Na drie eerdere pogingen was het dan eindelijk zover: op maandagochtend 27 maart bezocht minister Dennis Wiersma het C.T. Stork College. Doel van het compacte en afwisselende programma van twee uur? Onderzoek doen naar de invoering van de praktijkgerichte programma’s (PGP) in de theoretische leerweg. C.T. Stork College is één van de pilotscholen die een curriculum aan het ontwikkelen zijn voor het PGP “Technologie en Toepassing”. Hierin ligt de link met Sterk Techniekonderwijs Twente. De komst van de minister was tevens een mooie aanleiding om hem officieel het startsein te laten geven voor het project “Jouw digitale toekomst begint hier!”. Beter voorbereid op het mbo Benno Hams is teamleider TGL, BWI en PIE op het C.T. Stork College én regioleider van de STO subregio Hengelo: “De bedoeling van de PGP’s is om alle leerlingen binnen de theoretische leerweg kennis te laten maken met praktische vaardigheden door het uitvoeren van echte opdrachten vanuit het bedrijfsleven en instellingen. De insteek is dat zij hierdoor beter voorbereid zijn op een vervolgstudie binnen het mbo.” De minister arriveerde op maandagochtend om 10 uur op het C.T. Stork College. Benno: “Het programma startte met een kennismaking met het door ons ontwikkelde programma voor “Technologie en Toepassing”. Eveneens maakte de minister gebruik van de gelegenheid om het startsein te geven voor het zogeheten micro:bit project van het C.T. Stork College. In een separaat artikel leest u hier meer over. Leerzaam en interactief Benno: “Het was een leuke en leerzame bijeenkomst. De minister, leerlingen en C.T. Stork College hebben in een ontspannen sfeer veel van elkaar opgestoken. We hebben onze visie op vmbo-onderwijs en de ontwikkeling van het PGP-onderdeel “Technologie en Toepassing” gegeven. Immers, we zijn pilotschool voor de nieuwe praktijkgerichte programma’s die op tl gaan lopen. Eveneens hebben we toegelicht hoe je als school de samenwerking met andere scholen, mbo-opleidingsinstellingen en het technisch bedrijfsleven kunt opzoeken. Met voorbeelden van wat het je oplevert als je dat goed en structureel aanpakt. De minister luisterde niet alleen, maar stelde veel vragen aan zowel docenten als leerlingen. Het was heel interactief en ook de minister kwam met goede suggesties.” Connectie met Sterk Techniekonderwijs Benno schetst terecht dat de genoemde PGP-ontwikkeling niet los is te zien van Sterk Techniekonderwijs waarin C.T. Stork College vanuit de STO subregio Hengelo ook meedraait. Benno: “Dankzij STO kunnen wij het door ons te ontwikkelen PGP verder vormgeven. Hoe? PGP ziet graag dat de leerlingen met échte opdrachten uit het bedrijfsleven aan de slag gaan. Echter, PGP vereist een Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) met een horizon van twee jaar. Dus als ik nu een PTA maak gaat die over opdrachten die we over twee jaar uitvoeren. Dat vergt goede en vooral langdurige relaties met het bedrijfsleven, omdat het onder de paraplu van PGP meer is dan een simpel opdrachtje. Want die opdrachten moet ik verantwoorden in de kerndoelen die ik moet halen inclusief toetsen en beoordelingen. Dat vergt een stabiele relatie met externe partijen die onze taal spreken en waarbij je ook wilt dat deze verstand hebben van onderwijs. Een gemiddeld techniekbedrijf denkt niet in die termen. Dus zoek je bedrijven die vanaf een bepaald niveau opereren en onze onderwijskundige doelen doorgronden.” Minister zeer geïnteresseerd in ‘Hengelose model’ Een partij als SMEOT, waarmee C.T. Stork College al langdurig en intensief samenwerkt, vervult bij uitstek die brugfunctie. Benno: “We hebben aan de minister kunnen uitleggen hoe belangrijk het is vanuit de PGP om als school de samenwerking op te zoeken met regionale instanties zoals SMEOT. Zij kunnen goed inschatten wat een goed bijpassend bedrijf én opdracht zijn. Dankzij STO hebben wij een intensieve en duurzame samenwerking kunnen opbouwen met zowel SMEOT als Techniekhuis Twente.” De minister bleek zeer geïnteresseerd in de Hengelose manier van samenwerken binnen STO Twente met de bedrijfsvakscholen SMEOT en Techniekhuis Twente. Deze samenwerking werd, samen met medewerkers van SMEOT, toegelicht. Benno: “Door deze samenwerking krijgen leerlingen uit leerjaar 3 en 4 binnen de afdelingen BWI en PIE al les op deze mbo-instellingen en komen ze in aanraking met het bedrijfsleven. Ook tijdens de Bedrijvendag bij SMEOT in de herfst van 2022 kwamen de leerlingen via een Loopbaanoriëntatie (LOB)-opdracht in direct contact met een deel van deze bedrijven. Met de bedoeling om deze bedrijven daadwerkelijk te bezoeken.” Hans Fokke, coördinator vmbo/mbo onderwijs bij SMEOT kijkt ook enthousiast terug op het bezoek van de minister: “Namens SMEOT heb ik goed mijn verhaal kunnen doen. De minister doorgrondt heel goed hoe de materie in elkaar steekt als het aankomt op de technieksamenwerking tussen mbo en vmbo en de functie daarbinnen van een mbo-vakschool. Deze functie is die van schakel tussen bedrijfsleven en onderwijs. In Twente, en dat zie je elders in Nederland bijna niet, koesteren wij de nauwe samenwerking in de lijn technisch vmbo – mbo vakschool – ROC van Twente.” Samen met de minister in de bus! Ter afsluiting op het C.T. Stork College volgden de minister en leerlingen een bedrijfspresentatie door Rick de Jonge van het Hengelose bedrijf HTM Technologies, een belangrijke samenwerkingspartner van de STO subregio Hengelo. HTM Technologies is leverancier van hoogwaardige technische producten gemaakt door precisiebewerking zoals draaien, frezen, vlak- en rondslijpen, plaatbewerking en module-assemblage. Benno: “Aansluitend hierop vertrok de minister, samen met een groep vmbo-leerlingen in één bus, voor een bedrijfsbezoek naar het Hengelose bedrijf NTS Norma. Zij zijn gespecialiseerd in ultra-precieze productie, mechatronische assemblages, cleanroom assemblage en testen.” De minister werd ontvangen door directeur Frank Biemans, Operations Manager Martijn Phielix en de praktijkbegeleider van Norma’s Leerplein, Martin Boers. Bij Norma heeft de minister een rondleiding gehad door de fabriek. De laatste, maar misschien wel de belangrijkste stop was het Leerplein. In samenwerking met scholen in Twente en Drachten leidt Norma namelijk zelf vakmensen op voor de metaalindustrie. Dit Leerplein is een plek waar leerlingen zich kunnen bekwamen in moderne, innovatieve productie- en bewerkingsmethoden. Op het leerplein werd de minister te woord gestaan door Martin Boers en de BBL-leerlingen die daar aan het werk waren. Lars Teesink heeft een prachtige rekenmachine verspaand, die de minister in ontvangst mocht nemen. Tijdens zijn bezoek heeft minister Dennis Wiersma met verschillende leerlingen gesproken over de techniek en het werken bij NTS Norma. Vrije discussie tussen vmbo-leerlingen en minister Benno komt tot slot nog even terug op de busreis tussen het C.T. Stork College en het bedrijfsbezoek bij NTS Norma: “Een ideaal moment waarop de minister en een groepje meereizende vmbo-leerlingen in een ontspannen sfeer in gesprek gingen. Alles kwam langs: hoe het is om minister te zijn en ook: hoe de leerlingen hun vmbo-opleiding ervaren. Eveneens kwam de vraag van leerlingen over hoe het toch komt dat er zo weinig techniek wordt gegeven op de basisschool als dit zo belangrijk is voor de maatschappij.” Kortom, de minister keerde met heel veel indrukken en handreikingen terug van Hengelo naar Den Haag… MENU Naar pagina regio initiatieven

Techzone: snuffelen bij de buren voor de twééde keer een groot succes Jos Doppen is techniekdocent aan het Stedelijk Alpha aan de Wethouder Beversstraat in Enschede. Zijn collega Jan ten Hove is dat op het eveneens Enschedese Zone.college. Deze twee onderwijsdoeners gelóven niet alleen in instroombevordering techniek, maar pakken dit het liefst zo praktisch mogelijk op. Dus organiseerden zij als kartrekkers in 2022 voor het eerst Techzone. Precies een jaar later, in februari 2023, vond deze succesvolle uitwisseling van leerlingen opnieuw plaats. Jan en Jos: “Het praktische gehalte van Techzone is voor een groot deel bepalend voor het succes. Op open dagen zien de leerlingen van alles, maar tijdens Techzone zijn ze de hele dag zelf met techniek aan de slag op alle vakgebieden. Zij zien resultaat en nemen iets concreets mee naar huis. Een belangrijke succeservaring waardoor ze bewuster kunnen kiezen voor techniek.” Laagdrempelig project Techzone is een vanuit de werkvloer georganiseerd, laagdrempelig project. Leerlingen uit het tweede jaar Groenonderwijs van het Zone.college komen op het Stedelijk Alpha/Bonhoeffer College aan de Wethouder Beversstraat een dag lang snuffelen aan techniek. En op hun beurt bezoeken de tweedejaars leerlingen van het Stedelijk Alpha en Bonhoeffer College het Zone.college. Jos: “Nieuw bij deze tweede editie van Techzone was dat ook het Greijdanus uit Enschede aansloot bij de bezoeken met haar tl-leerlingen.” Eveneens een primeur was dat de beide data voor de wederzijdse bezoeken dit keer dichter op elkaar waren gepland (11 en 17 februari). Jos: “Dat is goed bevallen en hopen we ook voor de editie van Techzone in 2024 op die manier te organiseren. We krijgen intern hiervoor rooster-technisch een goede medewerking.” Uitdagende doe-opdrachten Jan: “Het idee achter Techzone was ook dit jaar hetzelfde. In het groene profiel op het Zone.college behandelen we niet alle facetten binnen de techniek. Dus geven we onze leerlingen graag de kans op de Wethouder Beversstraat om daar op 17 februari een dag lang aan te snuffelen. Jos had voor hen uitdagende doe-opdrachten in workshops georganiseerd vanuit de profielen MVI, PIE en BWI. Deze waren grotendeels gebaseerd op de opdrachten van verleden jaar, met voor 2023 enkele aanpassingen.” Jos: “Opnieuw viel op hoe leuk de leerlingen het vinden om met het echte handwerk aan de slag te gaan, zoals het timmeren, metselen en zagen. Vooral in dit computertijdperk is dat toch wel opmerkelijk.” Sterk LOB-karakter Voorafgaand aan de activiteit gingen Jos Doppen en collega-docent Thomas Struik van het Bonhoeffer College de klassen langs om in het kader van LOB de leerlingen te informeren. Ook de ouders werden vooraf geïnformeerd. Jan en Jos: “In deze uitwisseling brengen de leerlingen over en weer laagdrempelig een bezoek. Het heeft een sterk LOB karakter.” Voorafgaand aan het bezoek van 17 februari aan de Wethouder Beversstraat brachten de leerlingen van het Stedelijk Alpha, Bonhoeffer College en Greijdanus op 10 februari een bezoek aan het Zone.college. Jan: “Hier stonden doe-activiteiten op het programma met dieren, zoals dieren-EHBO.” Jan en Jos noemden het al: Techzone heeft een sterk LOB-karakter. Jan: “We hebben een LOB-programma in ons leerlingvolgsysteem Kompas. Tijdens de volgende editie van Techzone in 2024 maakt de leerling een foto van zijn of haar werkstuk en komt er zo vanuit Techzone een stukje ervaring in het loopbaandossier. Die verdiepingsslag gaan we volgend jaar maken.” Techniek over de hele breedte Ook voor leerlingen die niet voor de ‘harde techniek’ kiezen is Techzone relevant. Jan benadrukt dat techniek tijdens Techzone centraal staat, maar dat het er uiteindelijk om gaat de leerlingen een zo breed mogelijke oriëntatie mee te geven Jan: “Neem bijvoorbeeld de toepassing van borgrobots binnen Zorg& Welzijn. ook in de groenprofielen op het Zone.college neemt techniek doe, zoals in het beheer van een plantenkas of een voerrobot in de stallen bij de boer. Techzone geeft over de hele breedte aan de leerlingen een positief beeld van techniek mee.” Jos: “En mocht een leerling door de ervaring in Techzone inderdaad van school en profiel willen switchen? Dan is dat helemaal okay, want dan gaat deze leerling doen wat hij of zij écht wil.” Mond-op-mond reclame wérkt Jan: “We zien dat de mond-op-mond reclame voor Techzone zijn werk doet. Steeds meer leerlingen horen van Techzone en willen deze activiteit meemaken. We merken dat zij uit zichzelf heel gemotiveerd zijn en zelf een bewuste keuze maken voor een bepaald profiel. Deden er verleden jaar zo’n 20 leerlingen mee; nu liep de teller op naar in totaal circa 30 leerlingen van het Zone.college en 15 leerlingen van het Greijdanus, dus zo’n 45 in totaal. Nieuw dit jaar was inderdaad dat ook de vmbo-school Greijdanus uit Enschede aansloot bij de bezoeken. Jan: “Zij hebben weliswaar geen profiel aan te bieden voor een tegenbezoek, maar hun leerlingen waren meer dan welkom. Deze leerlingen moeten na leerjaar twee sowieso een andere keuze maken, dus voor hen was Techzone heel goed getimed.” Jos: “Stel, ze willen een technisch profieldeel binnen de tl volgen? Dan zou het mooi zijn als dat op termijn ook op de Wethouder Beversstraat mogelijk zou zijn.” Groot draagvlak Jan kijkt ook op de tweede editie van Techzone tevreden terug: “Projecten waarvoor het initiatief op de werkvloer bij de docenten ligt, krijgen als van nature heel veel draagvlak mee, zo ook voor Techzone. Iedereen zet zijn schouders eronder en samen maken we er iets moois van.” Jos: “Door events als Techzone en ook 7Tech begint STO bij ons echt te groeien. We hebben de luxe dat dit soort activiteiten vol zit, zoals alle drie de workshops voor Techzone. STO begint nu écht voor ons te leven. We hopen dat STO gecontinueerd wordt en dat de onderdelen zoals 7Tech en Techzone vaste onderdelen van de jaarkalender van onze scholen worden en we zo een nog sterker LOB-verhaal met elkaar creëren.” MENU Naar pagina regio initiatieven