f40290a8-3460-4439-bdbf-ff4f7095dc0a Petje af voor Naomi’s Girlpower in de techniek Vmbo-leerlingen interesseren voor techniek is een belangrijk doel van STO Twente. En als een leerling vervolgens ook nog eens besluit in techniek dóór te gaan op het mbo, dan viert Twente een mooi resultaat. Want de doorlopende leerlijn verdient alle aandacht. Naomi Vossebeld is hiervan een schitterend voorbeeld en ze gaat er zeker komen. Wel moest zij behoorlijk wat persoonsgerichte tegenwerking op haar stage overwinnen. Want meisjes in de techniek? Daar is helaas nog niet écht iedereen van overtuigd. Maar die hindernis nam Naomi heel moedig. Bewuste keuze voor Mechatronica In 2020 slaagde de inmiddels 18-jarige Naomi Vossebeld voor haar diploma PIE op het C.T. Stork College in Hengelo. Naomi meldde zich vervolgens aan om via de BOL-route Mechatronica te studeren op ROC van Twente. Naomi: “Hier leer je onder andere bewegende systemen maken. Vooral het maken van een bewegende robot vind ik erg interessant. Je werkt met veel verschillende technieken, van lassen tot en met besturen met luchtdruk.” Door corona had Naomi eerst bijna geen les: “Twee uur per week praktijk en de andere lessen allemaal online.” Nu de maatregelen voorbij zijn heeft Naomi het goed naar haar zin op de opleiding.” Waarom koos zij eigenlijk voor Mechatronica? “Omdat ik graag met mijn handen wil werken met iets wat ik leuk vind. Werktuigbouwkunde is voor mij te groot. Kleinere techniek vind ik het leukste. Ik heb helemaal zelf deze keuze gemaakt. Ik wist in de derde van het vmbo al dat ik Mechatronica wilde studeren. Maar ik ben wel opgegroeid met technische beroepen in de familie om mij heen.” Uitval op stage Bij de opleiding hoort een stage. Op ROC van Twente zijn meisjes dun gezaaid in het vak Mechatronica. Dus eenmaal op stage keken sommige werknemers toch nog vreemd van Naomi op: “In mijn geval waren dit mannen die geen vrouw in het team wilden.” Naomi was de eerste vrouw die in de fabriek hands on werkte, vandaar: ”Mijn zelfvertrouwen werd in een hoekje gedrukt en ik belandde in een neerwaartse spiraal. Zowel op school maar ook thuis.” Naomi neemt inmiddels deel aan een traject genaamd JIT. Een speciaal programma voor studenten die dreigen uit te vallen om verschillende redenen. Naomi: “Zelf noemen ze dit ook een wel een time-out voor studenten.” Genoeg Girlpower voor een frisse herstart Naomi: “JIT leert je oefeningen om je zelfvertrouwen te verbeteren, maar daar volg je ook wel gewone vakken. Je leert met elkaar omgaan op een uitgebreide manier.” Naomi heeft veel steun gehad van haar familie en vrienden in deze moeilijke periode. Gelukkig heeft Naomi een fikse dosis girlpower: ”Ik zit nu in de tweede jaar van de opleiding Mechatronica en na de zomervakantie start ik vol goede moed weer opnieuw in de tweede jaar.” Gelukkig kent Naomi ook positieve stage-ervaringen. In het derde en vierde jaar van het vmbo liep zij met veel plezier stage bij Thales. “Hier had ik de tijd van mijn leven.” Naomi hoopt dat zij ook in haar derde en vierde jaar van de Mechatronica-opleiding weer stage kan lopen bij Thales. In de drie klassen met ongeveer 20-25 leerlingen per groep zitten nu drie meisjes. Maar in het jaar dat Naomi weer opnieuw het tweede jaar volgt, is zij de enige vrouw: “Maar dat vind ik helemaal niet erg.” Heerlijk werken aan een eindstuk Naomi volgt de vakken Besturingstechniek, Elektrotechniek, Constructie en Bedrijfskunde. “Je leert van alles en nog wat bij Mechatronica. Maar op het mbo leer je met grotere machines werken en ook wat preciezer. Ook gaaf is het werken met robots en je leert ook computerprogramma’s te maken.” Wat vindt Naomi het leukste? “Ik vind de werkplaats het allerleukste. Ik sta het liefst aan de werkbank. Het eindstuk maken vind ik het fijnste van het proces. Van een stuk blok metaal een klein ‘dingetje’ draaien. Laat mij maar alles in elkaar zetten.” En wat wil Naomi na haar studie? “Ik wil richting Thales, het bedrijf waar ik met zo veel plezier stage heb gelopen. Je kunt daar ook verschillende werkzaamheden verrichten, heel afwisselend.” Techniek voor vmbo’ers? Naomi raadt het aan Naomi zou zeker jongeren op het vmbo aanraden om de techniek in te gaan: “Want je bent bezig iets te maken wat je later in de praktijk ziet werken. Denk maar eens aan een telefoon. Hoe leuk is het dat je eraan meewerkt om zoiets te maken? Je leert ook samenwerken want je doet veel in projecten. Je wordt ingedeeld in een groep zodat je met iedereen wel een keer samenwerkt en dus niet alleen met de mensen die jij zelf uit zou kiezen.” Er zijn heel veel “schone” beroepen in de techniek, benadrukt Naomi: “Techniek en vieze vingers gaan niet altijd samen!” Naomi vindt het een goed idee dat vmbo-leerlingen eerst op het mbo gaan kijken voordat ze zich aanmelden bij ROC van Twente: “Zo weet je wat je gaat leren en krijg je een inzicht in wat je op het mbo doet. Ik vind het belangrijk dat jongeren en vooral meisjes weten dat het nog wel een mannenwereld is.” Overgang viel mee De overgang van vmbo naar mbo viel Naomi mee: “Ik vond het niet heel moeilijk, los van de coronatijd. Alleen moet je wel wennen aan de langere lesdagen. Ook werk je op het mbo veel zelfstandiger. Je moet hier veel meer eerst zelf proberen tot een oplossing te komen. En trouwens studenten die het zorgprofiel hebben kunnen ook op het mbo met techniek aan de slag.” Bovendien wordt ook in de zorg met heel veel technologie gewerkt, van rolstoel tot hartmachines en protheses. Toekomst in techniek Naomi ziet haar toekomst zeker in de techniek: “Maar ik zou het ook heel leuk vinden om, naast het werk, bijvoorbeeld gastlessen te geven bij het bedrijf waar ik dan werk. Dan wel aan mensen vanaf de middelbare school en ouder. Ik zou dan tegen studenten van de middelbare school zeggen dat een techniekbedrijf ook hele mooie kanten heeft, vooral ook voor meisjes en dat het heel leuk is.” MENU

d2c5acac-0c80-4472-bb5d-e7eda26fef50 Barbara Smith nieuwe relatiebeheerder onderwijs en bedrijven Holten en Goor voor De Waerdenborch Barbara Smith is onlangs voor 0,4 aangesteld bij De Waerdenborch in de nieuwe functie van relatiebeheerder onderwijs en bedrijven. Wat betekent dit werk, onder andere voor STO Twente? Barbara heeft veel ervaring en is super enthousiast: “Door vmbo-leerlingen op jonge leeftijd al te koppelen aan technische bedrijven ontstaan er nauwe contacten die zich hopelijk ontwikkelen tot een duurzame samenwerking.” Je bent als relatiebeheerder onderwijs en bedrijven aangesteld voor De Waerdenborch Holten en Goor. Wat houdt deze functie in? “Ik maak het STO netwerk bekend binnen de regio Holten en Goor en fungeer als eerste aanspreekpunt en gezicht, zowel intern als extern. Met de introductie van deze rol wordt een ontwikkeling in gang gezet voor de komende jaren waarbij de relatiebeheerder onderwijs en bedrijfsleven, samen met docenten, bedrijven, opleidingsscholen en bedrijfsverenigingen, een netwerk van contacten opzet en onderhoudt. Ook sta ik in contact met docenten, bedrijven, opleidingsscholen en bedrijfsverenigingen. Ik leg onderlinge verbindingen en maak koppelingen. Daarnaast geef ik collega’s suggesties voor leren en ervaren buiten de school, dus ‘buiten naar binnen’ brengen én andersom. Denk aan gastsprekers, stagemarkt, excursies en meer. Ik woon in Holten en die lokale kennis helpt uiteraard ook. Daarbij is het fijn dat ik kan voortborduren op de goede externe contacten die De Waerdenborch in de laatste jaren al heeft opgebouwd. Goor is mij minder bekend en ik bezoek daar de bedrijvennetwerkevents om mensen te spreken en te leren kennen. Naast relatiebeheerder blijf ik nog een dag in de week verbonden aan ons Technolab in Goor. Dat is fijn, want dan ben ik ook nog tussen de leerlingen en collega’s en kan ik uit de eerste hand meemaken wat er speelt.” Wat is je achtergrond? “Na divers werk in het bedrijfsleven ben ik in 2013 bij Carmel College Salland begonnen. Een secretariële functie, met ook de mediatheek en de info-balie. Daar kwam ik in aanraking met leerlingen en heb ik een groot project gedaan waarmee ik met 17 leerlingen van het vmbo naar Thailand ben geweest. Samen hebben we een project op een school uitgevoerd waar kinderen met een beperking worden opgevangen. Acht maanden lang heb ik op de maandagmiddag met deze leerlingen alles voorbereid. Dit project is begonnen doordat ik zelf in de zomer van 2017 met mijn gezin vrijwilligerswerk had gedaan op deze school in Thailand. De omgang met leerlingen vond ik zo leuk, dat ik besloten heb mij om te laten scholen. Inmiddels was ik in Raalte ook als onderwijsassistent begonnen en vervolgens als instructeur bij D&P. Ik heb mijn instructeursdiploma gehaald en mijn Pedagogisch Didactisch Diploma. Afgelopen jaar heb ik op Windesheim de Post HBO opleiding Coördinator Wetenschap & Techniek gedaan. In maart 2024 ben ik hiervoor geslaagd. Sinds november 2022 heb ik de overstap gemaakt naar De Waerdenborch. Hier ben ik instructeur en beheerder van het Technolab in Goor. Ik ontdek hier veel nieuwe technische en innovatieve dingen en heb veel geleerd, en ben nog steeds niet uitgeleerd. Nu ben ik onder andere drone piloot en VR-Expert. Mijn werk in het Technolab is heel veelzijdig zoals contacten met basisscholen, workshops aan groep 7 en 8 geven, en collega’s enthousiasmeren.” Waarom sprak de functie van relatiebeheerder onderwijs en bedrijven je aan? “Verbinden, contacten leggen, ideeën uitwerken; daar word ik enthousiast van! Ik zie altijd kansen, en heb een creatief brein. Ook tijdens vakanties bezoek ik graag scholen om te kijken of we iets voor elkaar kunnen betekenen of een project samen kunnen doen. Daar word ik heel blij van, een paar maanden geleden had ik de projectleider STO van de Nederlandse Antillen (Elton Johnson) in Holten en Goor op bezoek. Vorig jaar, toen ik daar op vakantie was, heb ik contact gelegd met hem en het Technolab bezocht op Bonaire. Daar heb ik ervaren dat we ons allemaal, waar dan ook ter wereld, inzetten voor de leerling, welke middelen je dan ook hebt.” Je gaat breder werken dan alleen voor Sterk Techniekonderwijs Twente. Maar hoe gaat STO Twente van je werk profiteren? “Door samen te werken, het stimuleren en faciliteren van samenwerkingen tussen technische bedrijven en om ervoor te zorgen dat het technisch onderwijs goed aansluit op de behoeften van de arbeidsmarkt. Hoor ik extern interessante zaken voor onze techniekdocenten? Dan licht ik hen daar uiteraard over in.” Barbara merkt dat het bedrijfsleven in haar regio positief staat tegenover vmbo-leerlingen: “Komen onze vmbo-leerlingen in een bedrijf voor een snuffelstage of ontmoeten ze een gastspreker? Dan helpt dat enorm positief bij hun beeldvorming. Maar het werkt ook de andere kant op; tijdens een stage of een zaterdagbaantje leren de bedrijven ook onze leerlingen kennen, ook al zijn de mogelijkheden door hun leeftijd beperkt in het kader van veiligheid.” Kun je al iets zeggen over je eerste ervaringen? “Vanaf de voorjaarsvakantie ben ik gestart in deze nieuwe rol. Ik ben direct naar bijeenkomsten van ondernemersverenigingen gegaan, om mijzelf voor te stellen. Inmiddels is mijn agenda al goed gevuld met afspraken! Op dit moment ben ik bezig om de Bedrijvendag voor De Waerdenborch te organiseren. Collega’s gaan deze dag twee bedrijven in de regio bezoeken in Goor en Holten, waaronder techniekbedrijven, want die zijn in onze regio ruim vertegenwoordigd. Aan mij nu de taak bedrijven te vinden die meedoen. Ik ga op dit moment veel “de boer op” en er hebben zich al mooie bedrijven aangemeld. Hartstikke leuk en erg afwisselend. Iedere dag hoor en leer ik weer nieuwe dingen, ook wat Sterk Techniekonderwijs inhoudt. Ik ga meer de diepte in, maar weet ook dat ik nog veel moet en kan leren!” Waarom is het zo belangrijk dat het (technisch) vmbo samenwerkt met het (technisch) bedrijfsleven? “Uiteraard door het grote tekort in de technische sector is het belangrijk om leerlingen al op jonge leeftijd enthousiast te maken voor techniek. Door leerlingen op jonge leeftijd al te koppelen aan technische bedrijven ontstaan er nauwe contacten die zich hopelijk ontwikkelen tot een duurzame samenwerking.” Wilt u met Barbara overleggen over samenwerking? Neemt u dan gerust contact met haar op via b.smith@waerdenborch.nl . Haar werkdagen zijn maandag, dinsdag en donderdag. MENU

5d90ff5c-39b7-4074-b07b-f192c8a76970 Augmented Reality met HoloLens raakt techniekinteresse bij vmbo-leerlingen Het Pius X College past Augmented Reality met HoloLens toe bij BWI. Een nieuwe technologie met een onweerstaanbare aantrekkingskracht op de leerlingen. Hans de Groot, BWI docent: “Ze groeien weliswaar op in een digitale wereld, maar ook van een HoloLens worden zij nog heel enthousiast voor techniek en technologie.” Hans: “Zo’n twee jaar geleden is Augmented Reality op een landelijke dag voor BWI-docenten gepresenteerd. De mogelijkheden ervan voor op het Pius X College spraken ons aan. Mijn collega Simon Damink en ik waren direct enthousiast. Van onze directeur kregen we toestemming om twee 3D HoloLenzen van Microsoft aan te schaffen.” De HoloLens is de Augmented Reality bril van Microsoft die virtuele objecten – ook wel hologrammen – toevoegt aan de ruimte waarin de drager zich bevindt. Zo verrijkt de bril de realiteit door de wereld om ons heen te voorzien van een extra digitale laag. Deze kan de gebruiker naar wens invullen met modellen, applicaties of game play. De bril is te besturen met spraak, hoofdbewegingen en handgebaren, ideaal voor opleidingssituaties. Augmented Reality met HoloLenzen helpt leerlingen bij visualisatie De reden voor de aanschaf is heel praktisch legt Hans uit: “We zien namelijk dat BWI-leerlingen doorgaans moeite hebben met het lezen van een 2D-tekening en die om te zetten in een concrete 3D-situatie. De vertaling van 2D naar iets visueels is lastig. Augmented Reality op basis van HoloLenzen helpt hen hier enorm bij. Eerst tekenen we zelf handmatig het ontwerp van een 2D-tekeking naar 3D in SketchUp. Dit kunnen we vervolgens bekijken in de HoloLens. De leerlingen lopen vervolgens met hun 3D-bril op in drie dimensies door een stelvloer en zien óver dat beeld heen de bouwtekening. Want bij BWI gaat het dan bijvoorbeeld om het uitzetten van een bouwplaats inclusief het stellen. Dus specifiek bij de bouwvoorbereidingswerkzaamheden kan deze technologie enorm helpen. Je hoort de leerlingen met de Augmented Reality-bril op bijvoorbeeld zeggen: ‘Oh, dus zó ziet die bekisting of bouwplaats eruit!” Kortom, een stukje bewustwording bij leerlingen over deze technologie als hulpmiddel. Als zij later doorleren voor een baan in de bouw en uiteindelijk in die sector aan het werk gaan, zal Augmented Reality ook de realiteit zijn in hun werk. Daarom is het goed dat zij daar nu al kennis mee maken.” Om de leerlingen hierin goed te begeleiden hebben Hans en zijn collega Simon trainingen gevolgd om de principes en toegevoegde waarde van Augmented Reality met de HoloLens goed op hun leerlingen te kunnen overbrengen. Samenwerking met Bouwmensen Almelo De leerlingen van Hans en zijn collega Simon gaan voor hun keuzevakken naar opleidingsbedrijf Bouwmensen Almelo: “We hebben goede contacten met Bouwmensen Almelo voor wat betreft de keuzevakken metselen en tegelzetten. Dit valt onder het mooie concept waarbij de leerlingen van de samenwerkende STO-vmbo’s in Almelo op woensdag het keuzevak van hun voorkeur kunnen volgen. Voor wat betreft Augmented Reality hebben we elk onze eigen insteek. Wij gebruiken de HoloLens voor de vertaling van 2D naar 3D van de tekening voor de bouwomgeving. Echter, Bouwmensen Almelo gebruikt Augmented Reality om vervolgens de echte bouwhandelingen te verbeelden in 3D. Zij ontwikkelen eigen 3D-modellen op basis van eigen lesstof waarbij je als leerling zelf handelingen uitvoert zoals stellen. Wezenlijk anders dan wij doen, en ook op een grotere schaal dan bij ons op school, maar we vullen elkaar hier wel in aan.” Stimulerend effect op kinderen STO Twente investeert graag in Augmented Reality om vmbo-leerlingen innovatief met nieuwe technieken kennis te laten maken. Merkt Hans daar het stimulerende effect van op zijn leerlingen? “Zeker! Ze groeien weliswaar op in een digitale wereld, maar ook van een HoloLens worden zij nog heel enthousiast. Dat maakt echt het verschil. Een gewone Augmented Reality-bril is al redelijk geïntegreerd onder de jeugd, maar juist onze HoloLens fascineert en daar komen leerlingen speciaal voor langs en vragen aan mij of ze daar iets mee mogen doen.” Ook onderwerp van afstudeeropdracht Hans is vier jaar geleden gestart met zijn opleiding tot leraar technisch beroepsonderwijs aan het Windesheim en is nu druk bezig met zijn afstudeeronderzoek: “Ik onderzoek daarbij het verschil tussen het lezen van een 2D-tekening en het zien van een tekening in 3D met behulp van Augmented Reality. Dit onderzoek valt dus mooi samen met de introductie van deze technologie bij ons op school. Eind maart verwacht ik mijn onderzoek klaar te hebben en het zou interessant zijn om daar in een later artikel voor STO Twente inhoudelijk op terug te komen.” MENU

129f9bf2-632e-4de0-994c-a9f6c1c36004 Techniek van de toekomst? Die maken jonge vmbo’ers gewoon zelf… Tijdens Girls’ Day eind oktober liet het C.T. Stork College uiteraard de jongens ook niet zitten. De tweedejaars leerlingen beleefden een actieve ‘Boys’ Day’ in het Hengelose Oyfo. Lydia de Winter is LOB-coördinator en docent Nederlands: “De tweedejaars leerlingen bepalen april 2022 hun profiel en dit bezoek helpt hen om een besluit te nemen om voor techniek te kiezen.” Oyfo: techniek van de toekomst Oyfo is een verrassende plek met een Techniekmuseum, een Kunstenschool en een Kunstpodium, waar iedereen welkom is. Lydia: “Oyfo is een inspirerende ontmoetingsplek waar je als scholier kunt komen om te onderzoeken, samen te werken, te leren en te maken. Daarbij zet Oyfo techniek prominent in. Daarom past een bezoek precies in de doelstellingen van STO Twente.” Oyfo is recent vernieuwd. Lydia: “Niet alleen biedt het een inkijkje in hoe techniek in het verleden een rol speelde in het leven van mensen, maar vooral ook nu en in de toekomst.” Van plan tot praktijk Naast de rondleiding gingen de jongens concreet aan de slag in de workshops: “Vooraf hadden ze les gehad in duurzame energie, een actueel item. Ook maakten ze op school al ontwerpen met duurzaamheid als thema. Zoals een duurzame landbouwrobot van de toekomst. Met daarbij een tweedelige insteek: wat moet een landbouwrobot volgens de jongens überhaupt kunnen en hoe zet je daar duurzame energie voor in?” Of ook uitdagend: ontwerp een kledingstuk van de toekomst met toepassing van techniek. Bijvoorbeeld met een ingenaaid zendertje in kinderkleding zodat je altijd weet waar je kind is. Andere leerlingen hadden zich weer gestort op het ontwerpen van een toekomstig huis met daarin verschillende duurzame snufjes verwerkt. Met veel enthousiasme maakten de leerlingen mooie en slimme ontwerpen. Lydia: “Vervolgens kregen ze de kans om hun ontwerpen in de workshops van Oyfo te realiseren, uiteraard onder begeleiding van de docenten van Oyfo.” Inspirerend en motiveren “Nadenken over wat zij kunnen betekenen voor onze wereld en de toekomst, met toepassing van techniek, blijkt jonge leerlingen enorm te inspireren en motiveren. En vooral ook: hoe kunnen zij daar hun bijdrage aan leveren door voor techniek te kiezen? Het was zó leuk en interessant, dat we volgend jaar met alle tweedeklassers, dus jongens én meiden, willen terugkomen bij Oyfo.” Ondersteuning bij profielkeuze Dit uitstapje is volledig gemoduleerd naar de speciale LOB-methode van C.T. Stork College: “Dat betekent de leerlingen zich op school op het bezoek voorbereiden, actief deelnemen aan het bezoek en tot slot maken ze een reflectie: wat heb ik geleerd en wat kan of wil ik hiermee in de toekomst? Deze tweedejaars leerlingen bepalen april 2022 hun profiel en dit bezoek helpt hen om een besluit te nemen om voor techniek te kiezen”, aldus de enthousiaste Lydia. MENU

d2a60d0f-47a7-433c-843f-56a8edba732b Twentse tweeling op tijd gered voor techniek De Twentse tweeling Dylan en Kevin is van jongs af aan gek van techniek: “Wij willen dingen máken.” Maar op het vmbo T(G)L kwam techniek niet écht aan bod. En eenmaal in de bovenbouw met profiel PIE gooide corona roet in het eten. Hun techniekdroom kwam op school niet uit de verf. Tot hun moeder zelf aanklopte bij bedrijfsvakschool SMEOT: “Nu komen we ’s morgens met plezier om 6 uur uit bed!” Kevin en Dylan: “Al vanuit huis kregen we techniek mee. Onze vader en een aantal familieleden werken ook in de techniek.. Eenmaal op het vmbo stonden we te popelen om daarmee aan de slag te gaan. Maar in de onderbouw is techniek vooral werken met een computer. Maar dat is helemaal ons ding niet.” Lastig kiezen vanaf de basisschool Met uiteindelijk hun vmbo-diploma op zak hadden de jongens er heel veel zin in om alsnog een kickstart te maken met hun carrière in de techniek. De moeder van Kevin en Dylan speelt hierin een grote rol. Reanni: “Na de basisschool is het best lastig kiezen welke richting je jongens op kunnen. Je weet je weg niet altijd en ook de vmbo’s zelf kunnen gerichter voorlichting geven, vind ik. De insteek is vaak: ga maar zo hoog en breed mogelijk dus T(G)L. Wellicht zouden de vmbo’s er nog eerder en scherper de talenten voor techniek uit kunnen halen. Want onze zonen wisten één ding: niet naar kantoor!” Decaan gaf goede tip Na het behalen van hun vmbo-diploma tipte de decaan van het vmbo Reanni en haar man over de richting Mechatronica: “Eerlijk gezegd had ik zelf geen idee wat dat was, maar de jongens zijn daar heel erg in geïnteresseerd. Na wat onderzoek kwamen we bij bedrijfsvakschool SMEOT terecht. Op de open dagen werden we direct enthousiast, vooral nadat de tweeling ook nog een dag meegedraaid had.” Op dat moment wisten ze nog niet of ze voor constructie of Mechatronica wilden kiezen, maar door gewoon te dóen, viel hun keuze al snel op Mechatronica.” Kevin en Dylan: “We zijn hier nu nog maar enkele weken, maar dít is wat we willen. We staan elke dag met plezier om 6 uur op en komen vanuit Denekamp naar Hengelo.” De jongens zijn nu 16 jaar en als ze na drie jaar op SMEOT klaar zijn, zijn ze 19 jaar.” Hans Fokke, Docent/Coördinator vmbo/mbo onderwijs SMEOT: “Uiteindelijk leren ze hier via projecttaken heel zelfstandig werken. Want het gaat niet alleen om techniek, maar ook om het aanleren van allerlei vaardigheden zoals een goede beroepshouding en zelfstandigheid. De uitkomst van het werken met projecttaken is het uiteindelijk ook in teamverband leren werken.” Veel potentieel techniektalent op T(G)L Hans Fokke: “De boodschap van dit verhaal is dat er ook heel veel potentieel techniektalent op T(G)L kan zitten. Ik hoop dat de vmbo’s binnen T(G)L nog beter de talenten spotten én begeleiden. Zodat die niet verloren dreigen te raken zoals Dylan en Kevin.” Goed nieuws is dat daar nu binnen STO veel aandacht voor is. Hans: “Wat daarbij gelukkig voortaan enorm gaat helpen, is dat er binnen de Nieuwe Leerweg met een verplicht Praktijkgericht vak veel meer mogelijkheden voor praktisch techniekonderwijs binnen TGL komen. Die ontwikkeling juich ik toe.” Ook gaan veel T(G)L’ers op SMEOT direct naar niveau 4, benadrukt Hans: “Maar als je graag met je handen werkt, zoals Dylan en Kevin, dan is hier eerst naar niveau 3 gaan een betere keuze. Dan zit je beter op je plek en kun je altijd nog doorgroeien.” Straks willen Kevin en Dylan van BOL naar BBL en komen ze in dienst bij een techniekbedrijf. “We combineren dan leren en werken. Wat we dan van ons eerste salaris gaan kopen? Iets met auto’s en visgerei!” Reanni is blij: “Ik heb nu twee zoons die doen we ze willen, hun motivatie is heel hoog!” En de Twentse industrie heeft er over enkele jaren twee techniekkanjers bij! MENU

439c9a89-fa7c-434d-8d93-02131b0be5ab Dag 2 Studiereis STO Twente biedt nieuwe en praktisch toepasbare inzichten Dag 2 van de studiereis van STO Twente telde op 3 november meerdere interessante stops: Techniek College Rotterdam RDM Campus, ICDuBo en tot slot de Tech Xpress en het Grafisch Lyceum. Elk bezoek leverde de deelnemers vanuit STO Twente een nieuw, specifiek inzicht op. Techniek College Rotterdam Techniek College Rotterdam (TCR) locatie RDM Campus is een prachtige locatie en dé hotspot voor mbo-opleidingen in onder andere de metaal, proces & maintenance en mobiliteit. Bij dit bezoek stond specifiek de doorlopende leerroute (DLR) op het TCR centraal. Deze DLR van het huidige cohort vindt nu plaats met 60 leerlingen PIE basis en kader afkomstig van de drie deelnemende vmbo-scholen. Deze route loopt nu voor het 3e jaar, maar is nog zeker niet “af”! Tannet Remmelts en Ben Weenink verzorgden de hartelijke ontvangst en presentatie. Zij zijn de kartrekkers van deze route. De achtergrond? TCR is verbonden aan in totaal zeven STO-regio’s en met drie vmbo-scholen binnen twee STO-regio’s daarvan voert TCR deze DLR uit. Leerlingen maken in het 2e leerjaar van het vmbo een keuze voor een profiel, zoals PIE. In hun derde jaar maken ze door middel van opdrachten en werkstukken kennis met de uitstroomrichtingen van de DLR. Aan het eind van dat leerjaar kiezen ze echt voor een van de richtingen. Eenmaal in het vierde jaar gaan ze één dag per week naar het TCR om daar praktijkvakken te volgen. Juist door de goede en gedetailleerde afstemming van het inhoud van programma van zowel het vmbo als het mbo zijn dubbelingen snel te voorkomen. Dit betekent dat deze leerlingen hun vmbo-basis en mbo-2 samen in vijf jaar afronden, één jaar korter dan normaal (vmbo-kader en mbo 3 of 4 in 6 of 7 jaar). Maar die versnelling is niet het doel. Wel is het doel minder uitval van leerlingen én hen helpen naar een startkwalificatie. Door het wegnemen van dubbelingen en de betere aansluiting van begeleiding en van de vakken van vmbo en mbo op elkaar blijven die vijf jaar maximaal interessant voor de leerlingen. Essentieel: 100% gezamenlijke bereidheid De docenten van STO Twente stelden veel vragen over deze pilot en uit de antwoorden van Tannet en Ben kwam naar voren dat deze aanpak heel veel afstemming, inzet en bereidheid van alle deelnemers vergt. In feite moet je een nieuw en gezamenlijk Programma voor Toetsing en Afsluiting (PTA)/Onderwijs- en examenregeling (OER) opstellen. Wil je dit als vmbo en mbo écht oppakken? Dan is de basisvoorwaarde dat je met z’n allen bereid bent om echt stappen te nemen en soms uit je comfort zone te stappen. Ook enthousiaste en ruim gefaciliteerde kartrekkers voor zo’n stap zijn essentieel. Wel speelt bij de docenten uit STO Twente de overweging mee bij dit experiment dat leerlingen nóg eerder hun profielkeuze moeten maken, want bij het experiment in Rotterdam kiezen deze leerlingen hun richting al vóór het vierde jaar in het vmbo. Maar, de keuze is wel bewuster en op basis van echte ervaring. En, iedere leerling kan altijd uit de route stappen en heeft dan geen tijd verloren. ICDuBo: duurzaam bouwen en wonen Vervolgens koersten de deelnemers van de studiereis in de bus naar Innovatiecentrum Duurzaam Bouwen (ICDuBo), eveneens gevestigd op de RDM Campus. Dit is een actieve Business-to-Business community die alle professionals verbindt die betrokken zijn bij duurzaam (her)ontwikkelen en beheren van vastgoed. Dit bezoek was vooral interessant voor de docenten BWI en gaf inzicht in alles rondom zowel duurzaam bouwen als duurzaam wonen. Een rondleiding door twee zeer goed geïnformeerde experts bood helder uitleg over allerlei actuele en duurzame bouwoplossingen zoals isoleren, verwarmen, zonnepanelen, energie en meer. Ook interessant: wat is het voordeel van de toepassing van natuurlijke materialen zoals leem of verf op lijnoliebasis? Niet alleen was dit vakmatig interessant voor het nieuwe keuzevak Duurzaam Bouwen; ook docenten die hun eigen huis aan het verduurzamen zijn stelden de ene na de andere vraag. Grafisch Lyceum Sluitstuk van de tweedaagse rondreis was het bezoek aan het Rotterdamse Grafisch Lyceum. Op weg hierheen zijn tien docenten afgezet voor een bezoek aan de Tech Xpress. Dit concept is gefinancierd uit STO gelden met als doel basisschoolleerlingen te interesseren voor uiteraard grafische techniek, maar uiteindelijk ook techniekbreed. Dit groepje van tien docenten maakte bij Tech Xpress daadwerkelijk een media-uitzending. Zij ondergingen wat po-leerlingen ook ervaren als zij in de Tech Xpress aan de slag gaan. De rest van de groep bezocht ondertussen het hoofdgebouw van het Grafisch Lyceum en werd hartelijk ontvangen door STO Projectleider en bedenker van de Tech Xpress David de Goede. Hij leidde de deelnemers langs alle afdelingen van het Grafisch Lyceum en op elke afdeling gaven experts toelichting Een prachtig gebouw dat ook nog eens heel mooi is ingericht. De deelnemers waren onder de indruk van alle beschikbare faciliteiten en technieken, van klassieke druktechnieken en grote studio’s voor opnames tot en met zelfs een e-sportruimte. Voor alle deelnemers, ongeacht hun profiel of achtergrond, was dit een goed geplande afsluiting van de tweedaagse studiereis. Met z’n allen gingen ze vervolgens op zoek naar de bus die vaststond in een Rotterdamse file… Positieve evaluatie Al met al resulteerde deze tweede studiereis in een positieve evaluatie van alle deelnemers. Het cijfer? Een mooie 8,2! De deelnemers waardeerden vooral de breedte van het programma, waardoor de meereizende docenten van álle profielen aan hun trekken kwamen: van PIE, BWI, M&T en MVI tot en met collega’s van technologie onderbouw en ook het Technolab. Marieke Rinket: “De kern van deze studiereis? Bezoeken waarbij de deelnemers helder meekrijgen wat zíj ermee in hun eigen onderwijs voor hun leerlingen in Twente kunnen doen. Bij de samenstellen van het programma voor deze studiereis was dat het praktische uitgangspunt. De bedrijven en (onderwijs)instellingen die we bezochten pakten dat heel goed op en lieten ontwikkelingen zien die zij echt anders doen dan bij STO Twente. De docenten zijn inhoudelijk concreet geïnspireerd voor hun lessen door bijvoorbeeld nieuwe technieken, faciliteiten en onderwijsconcepten. Maar ook gaf deze studiereis docenten die elkaar niet of nauwelijks spreken de gelegenheid elkaar veel beter te leren kennen. Ook dit leidde tot allerlei onderlinge kennisuitwisseling, ook tijdens het gezamenlijk eten op de eerste avond en de gezellige nazit daarna.” MENU

eb50162a-c0dd-4764-aac4-823db4439eed Leerlingen én docenten krijgen kijkje in de dagelijkse realiteit van techniekbedrijven door gastlessen PIE en M&T Keuzevakken zijn een instrument om op het Twents Carmel College (TCC) vmbo-leerlingen uit jaar vier voor techniek te interesseren. Het TCC koppelt daar gastlessen aan, gegeven door technische bedrijven uit de omgeving. Die gastlessen zijn bedoeld voor leerlingen als inspirerende praktijkondersteuning voor hun gekozen keuzevak of leerlijn. Ze ontdekken nieuwe technieken die de school wellicht niet kan bieden, een ontwikkeling die ook past bij het STO-concept van de hybride docent. Maar vooral ervaren ze tijdens deze gastlessen van de bedrijven zelf hoe waardevol die technieken zijn voor de maatschappij en ook hun latere loopbaan. Eveneens voor de techniekdocenten is die actuele informatie uit het werkveld een verrijking. Voortaan drie aftrapmomenten gastlessen voor keuzevakken Eerder vonden deze gastlessen in het schooljaar op één moment plaats voor alle keuzevakken. Maar dit gaf een overload aan informatie voor de leerlingen. Vanaf het schooljaar 2022-2023 biedt TCC deze gastlessen op drie momenten aan: in september, november en januari. De gastlessen in november werden onlangs verzorgd door drie bedrijven: twee bij PIE en één bij M&T. De bedrijven die meedoen aan de gastlessen zijn vanuit hun netwerk geworven door de beroepsgerichte docenten. Motiveren én doen De deelnemende bedrijven hebben graag een heldere, afgebakende opdracht tijdens een gastles. Maurits Westerik, docent PIE: “Een belangrijk doel is bijvoorbeeld het in gesprek gaan met de leerlingen en laten zien wat de bedrijven in huis hebben. Op haar beurt leert TCC veel van de aftrapmomenten voor de gastlessen. Door dit vaker te doen, worden we hier ook steeds beter in. Door feedback te vragen van de bedrijven en van de leerlingen, krijgen de aftrapmomenten steeds beter vorm. De komende tijd wordt er een handleiding gemaakt waarmee bedrijven aan de slag kunnen. Bedrijven krijgen hierdoor handvatten, maar het is ook belangrijk dat bedrijven hun eigen draai kunnen geven aan het aftrapmoment. Op 16 januari vindt wederom een aftrapmoment plaats. Alle input van de bedrijven, leerlingen en docenten wordt daarin meegenomen om de deelnemende bedrijven zich nog beter te laten voorbereiden.” Wout Ensink, Projectleider Sterk Techniekonderwijs: “Een belangrijk doel van deze gastlessen is eveneens dat de bezoekende bedrijven uit hun eigen werkpraktijk aangeven waaróm een specifiek keuzevak zo waardevol is voor de leerlingen. Maar ze gaan ook aan de slag! De bedrijven die de gastlessen verzorgen, zetten de leerlingen in de techniekruimten van het TCC concreet aan het werk. Leerzaam voor zowel de leerlingen alsook hun techniekdocenten.” Keizers Installatietechniek Paul Eidhof is bedrijfsleider van Keizers Installatietechniek uit Oldenzaal. Hij gaf op 7 november voor de PIE-leerlingen op het Twents Carmel College een gastles over zijn bedrijf en vooral de toepassing van duurzame installatietechnieken: “We zijn razend druk toch maak ik hier graag tijd voor vrij. Deze jonge mensen zijn onze toekomst! Als bedrijf kunnen wij vooral de vmbo-leerlingen tijdens een gastles inzicht geven in wat het betekent om in een technisch bedrijf te werken, welke technieken er spelen en vooral ook: wat is je houding? Want het wordt ook in ons vak steeds belangrijker hoe jij je als technicus presenteert bij een opdrachtgever. Zo’n gastles zie ik als een stuk toekomstgerichte overdracht van mijn kennis en techniek naar de vmbo-leerlingen toe. Ik hoop een voorbeeld te zijn voor deze vmbo-leerlingen omdat ik mijn studie destijds ben gestart op de toenmalige LTS, uiteindelijk HTS haalde en nu bedrijfsleider ben.” Paul vloog zijn gastles over installatietechniek inspirerend aan. Met allerlei foto’s uit de praktijk van bouwprojecten stelde hij de leerlingen concrete vragen: wat zie je hier? Klopt dit? Hoe zou jij het doen? Een schot in de roos want de groep leerlingen kwam al snel los met antwoorden en discussie. Steggink Metaal Maiko Rademaker is bedrijfsleider bij Steggink Metaal, het tweede bedrijf dat op 7 november een gastles gaf voor de studenten PIE. Maiko benadrukte hoeveel kansen er liggen op de arbeidsmarkt voor goed opgeleide en ervaren lassers: “We moeten af van het imago dat werken in de techniek smerig zou zijn en slecht wordt betaald. Het tegendeel is waar! Wel leg ik de nadruk op het feit dat je in dit vak altijd moet blijven doorleren, want techniek staat nooit stil. Leun je achterover? Dan word je ingehaald. Kom je bij ons binnen via vmbo-mbo? Top! Maar je moet de wil hebben om altijd door te willen leren.” Maiko maakte korte metten met het idee dat mensen soms hebben dat je in de techniek zó gewild bent, dat je ook zonder diploma aan de slag kunt: “Dan loop je zomaar honderden euro nettosalaris in de maand mis! Mijn advies: maak altijd je technische opleiding af.” Succesvolle voorbeeld-leerling Maiko gaf het woord vervolgens aan Robin. Hij is pas 22 jaar en besloot een aantal jaren geleden na het vmbo door te leren in onder andere constructiebankwerken en lassen: “Inmiddels heb ik niveau 3 gehaald, deed een BBL-opleiding en werk ik nu fulltime met heel veel plezier bij Steggink. Daarnaast heb ik met mijn broer een eigen bedrijf opgezet. Ik kan alle vmbo-leerlingen aanraden door te leren in de techniek!” Ook stimulans voor techniekdocenten Maurits Westerik is docent PIE en is blij met de gastlessen en de kennis die de leerlingen daarin van de bedrijven opsteken: “Op onze beurt kunnen wij als docenten in onze theorielessen daaraan refereren. Een mooi ankerpunt om in je lessen een keer iets aan te halen wat ze tijdens de gastles hebben gezien of gehoord. Neem warmtepompen, een actueel onderwerp. Daar kan ik theorie over geven en vervolgens de leerlingen aan de gastlessen van Paul Eidhof herinneren. Maak je die koppeling tussen theorie en praktijk? Dan leg je een nieuwe verbinding voor de leerlingen die hun hopelijk motiveert en inspireert.” Autobedrijf Hein Franke Op 7 november stond ook een gastles voor M&T gepland, gegeven door Hanneke Oude Wolbers, directeur-eigenaar van Autobedrijf Hein Franke uit Oldenzaal. Vooral ook bijzonder omdat Hanneke een vrouwelijk rolmodel kan zijn voor de meisjes die M&T volgen. Hanneke gaf een mooi en eerlijk beeld van het werk in een autobedrijf. Zo legde zij uit welk werk er elke dag op het bordje ligt van een automonteur. Tijdens de gastles waren de leerlingen vooral erg geïnteresseerd in de ontwikkelingen van elektrische auto’s. Hanneke presenteerde een leuke quiz over de automotive waarbij de leerlingen opvallend veel techniekvragen goed beantwoordden. Hanneke: “Ik vind het heel belangrijk om hier tijd voor vrij te maken, een stukje maatschappelijke bijdrage. Maar ook hoop ik dat de jongens en meisjes gemotiveerd blijven om voor M&T te kiezen, want we zien nu al de personeelstekorten oplopen. Hoe gaaf is het dan om jongens en meisjes via een gastles enthousiast te maken voor dit mooie autovak! Ik hoop dat zij dezelfde passie als ik krijgen om elke dag lekker de werkplaats in te gaan.” Nico Kuipers, docent M&T: “Als school proberen wij zoveel mogelijk aan te sluiten op het bedrijfsleven. Neem de elektrische auto, dat onderdeel hebben we nog niet volledig in ons lesprogramma zitten, maar daar werken we wel naartoe. De gastles van Hanneke over haar dagelijkse werk met elektrische auto’s is alleen maar een stimulans om daar nog meer op te gaan sturen.” Aan de slag! Na de gastlessen gingen de PIE-leerlingen aan de slag, samen met Keizers Installatietechniek en Steggink Metaal. Een volgende keer is er waarschijnlijk ook gelegenheid voor de leerlingen M&T om met het bezoekende bedrijf praktische opdrachten uit te voeren. Jelmer Vos is hybride professional op het TCC: “Steggink Metaal heeft voor deze gastles twee lasmachines meegenomen die wij niet in de school hebben. Ten eerste een TIG-machine waarmee ze zowel staal als aluminium gaan lassen. Dus lassen ze met gelijkstroom en wisselstroom. Onze leerlingen hebben nog niet zoveel ervaring met TIG, dus het is prachtig dat zij dankzij Steggink daarmee kennis kunnen maken. De tweede lasmachine is een hele luxe variant van een MIG/MAG machine. Die kun je tot in het fijnste detail afstellen, zonder spatten. Voor onze leerlingen een bijzondere toegevoegde waarde. Ook konden de leerlingen samen met Steggink Metaal een stukje solderen door een messing t-stukje aan een koperen leiding te solderen.”” Leren persen en solderen Jan Oosterbroek is een collega van Paul Eidhof bij Keizers Installatietechniek. In het dagelijks leven begeleidt hij de kleinere bedrijfsprojecten van A tot Z. Nu kwam hij vol enthousiasme helpen op het TCC bij de praktijkopdracht van de gastles: “Ik heb dit vaker gedaan met jongeren en is iets wat goed bij mij past. Ik gaf ze twee opdrachten: leren hoe het persen in zijn werk gaat en solderen. Het laatste komt bijvoorbeeld nog voor in renovatie. We hebben ze zelf laten ontdekken hoe het voelt om dit soort werk te doen, welke voorbereidende handelingen nodig zijn en de snelheid ervan.” Kortom, de gastlessen waren een succes voor álle betrokkenen, van leerlingen en docenten tot de bedrijven zelf. MENU

16801d8d-0db9-430d-acf9-ecf95546d8b1 Inspiratie opdoen voor een baanbrekende hybride leeromgeving De STO Subregio Almelo e.o. verbindt aan haar inzet voor Sterk Techniekonderwijs Twente een visie op de lange termijn. Het thema? Baanbrekend Leren. Met als visie: ‘samen bouwen aan het Twente van morgen’ door techniekonderwijs naar een hoger plan te tillen, met de focus op het vmbo. Vooral de hybride leeromgeving krijgt hierin aandacht. Waarbij onderwijs en bedrijfsleven veel meer samen optrekken bij het opleiden van jong technisch talent. Elders in de keuken kijken De subregio Almelo e.o. kijkt graag bij andere regio’s in Nederland in de keuken om inspiratie op te doen. Zoals op 1 oktober in Eindhoven op de Brainport Industries Campus. Rik Pape van de subregio Almelo e.o.: “Regio-overstijgende samenwerking is cruciaal voor inspirerend en toekomstbestendig onderwijs. Want alleen vanuit verbinding kun je vernieuwen.” Leren van hybride leeromgeving STO Subregio Almelo e.o. heeft al diverse netwerkevents achter de rug, ook met de techniekbedrijven in hun regio. Rik Pape, projectleiding STO Almelo e.o.: “Daar ontstond het idee om inspiratie op te doen in andere STO-regio’s. Wim Sturris van de Groot Vroomshoop bleek bouwend te hebben meegewerkt aan een mooi techniekproject: de Brainport Industries Campus in Eindhoven. We besloten om met de Almelose STO-organisatie en een aantal bij STO Almelo e.o. aangesloten ondernemers er op bezoek te gaan. Bedoeld om elkaar regio-overstijgend te leren kennen, van elkaar te leren en inspiratie op te doen voor onze eigen subregio. Eindhoven staat bekend om z’n hybride leren. We hebben dit bezoek aangevlogen vanuit Twente en de opgehaalde inzichten weer laten landen in Twente.” Gebalanceerde vergelijking Uiteraard is de ene STO-regio de andere niet. Door het bezoek is Rik in staat een gebalanceerde vergelijking te maken: “Eindhoven is heel bedrijfsmatig en stabiel georganiseerd met een sterke kracht en impuls vanuit het bedrijfsleven. Denk aan Philips, ASML, VDL, KMWE en meer. Het onderwijs mag hierbij aansluiten. Echter, Twente is gelijkwaardiger en hier trekken de 3 O’s écht samen op. De rol van het onderwijs in Twente is die van de verbindende vernieuwer en daarmee blijft het onderwijs in de lead voor het vormgeven van educatieve trajecten. Daarmee onderscheiden we ons van Eindhoven. We staan aan het begin van de lange en uitdagende reis van de samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs. Op termijn gaat dit zeker voor Twente goede antwoorden opleveren.” Ideeën uitwisselen Het was goed om met elkaar een dag op te trekken, benadrukt Rik: “De subregio STO Almelo e.o. kent een behoorlijk complexe organisatie met acht aangesloten scholen en een heel breed werkgebied. Door corona waren we zelden bij elkaar geweest. Het was nuttig om met elkaar de horloges gelijk te zetten voor wat betreft STO Twente.” Op Brainport Industries Campus komen de meest innovatieve en succesvolle bedrijven en instituten uit de Brainport regio bij elkaar als één geheel. Rik: “Deze campus is dé plek waar innovatie- en concurrentiekracht van de hightech maakindustrie vleugels krijgt. We kregen een rondleiding, hielden werksessies en wisselden ideeën uit. Je stimuleert zo heel goed de ‘toevallige ontmoeting’.” Centrale schakelfunctie van vmbo Over het algemeen zijn het primair onderwijs, vmbo en mbo nu nog vaak eilandjes, benadrukt Rik: “Wij koersen op een intensieve samenwerking tussen hen én de uitwisseling op die drie niveaus met het bedrijfsleven.” Het primair onderwijs heeft de taak meer aan techniekonderwijs te doen. Er zijn inmiddels genoeg basisscholen die al gebruikmaken van de kennis en expertise in het vmbo, een mooie kans van STO. Want STO Twente heeft alles in handen om deze uitdaging samen met het primair onderwijs op te pakken. Rik: “Zo krijgt het vmbo een centrale schakelfunctie in het ontwikkelen van dit soort verbanden. Dat is het mooie van STO Twente.” Tot slot wil de subregio Almelo nog meer techniekbedrijven aan tafel krijgen dan nu al het geval is. Rik: “Willen we een goed leefbare en werkbare regio? Dan hoort daar een nog intensievere samenwerking met het technisch bedrijfsleven bij.” https://www.baanbrekendleren.nl/ MENU

7e634ff9-cfc6-4c6a-a4bf-06aac6e3539b Projectleider STO Twente geeft bijzondere invulling aan techniekontwikkeling binnen Scholengroep Carmel Hengelo Tom Blaauwgeers is onder andere projectleider STO voor de subregio Hengelo. Op 30 juni gaf hij zijn afstudeerpresentatie voor de Master Educational Leadership (MEL) aan Hogeschool Saxion. Het onderwerp van zijn afstudeerproject? Dat ligt STO Twente na aan het hart: het ontwikkelen van een doorlopende leerlijn techniek voor het vmbo voor Scholengroep Carmel Hengelo (SCH): “Het mes snijdt aan twee kanten: Ik doe binnen de scholengroep leiderschapservaring op en mijn praktijkvraagstuk komt het Sterk Techniekonderwijs van de regio Hengelo ten goede.” Praktijkvraagstuk: focus op profielvak BWI Tom lichtte zijn praktijkvraagstuk tijdens de afstudeerpresentatie enthousiast toe: “Wat is er nodig om te komen tot een gezamenlijke visie en leerdoelen binnen de sectie techniek van de onderbouwlocaties binnen Carmel Hengelo die aansluiten op de basiskennis en -vaardigheden ten aanzien van het hanteren van gereedschappen en materialen in de techniekprofielmodule hout- en meubelverbindingen van het profielvak BWI in leerjaar3?” Heldere afstudeerpresentatie Tom’s afstudeerpresentatie gaf vervolgens een helder overzicht van alle stappen die Tom in twee jaar studie vanuit dit praktijkvraagstuk systematisch heeft gezet: “Eerst een vooronderzoek naar het praktijkvraagstuk, interviews houden en overleggen arrangeren, evenals het bepalen en evalueren van interventies en uiteindelijk het presenteren van de resultaten.” Gevolgd door een stukje reflectie op de ontwikkeling van Tom’s leiderschapskwaliteiten. Goede aansluiting op brede beeld van techniek In relatie tot de resultaten merkte een Twentse STO-regioleider het volgende op in het onderzoek: “De kwalitatieve data uit Tom’s onderzoek sluiten goed aan op het bredere beeld van techniek in de maatschappij. Waardoor meer leerlingen hopelijk ook meer open komen te staan voor de techniek en de technologie en er voor hun toekomst ook voor zullen kiezen.” Positieve feedback deelnemende techniekdocenten Uiteraard vroeg Tom ook hoe de deelnemende techniekdocenten binnen SCH het onderzoeksproces hebben ervaren met betrekking tot het ontwikkelen van een gezamenlijke visie en generieke leerdoelen voor de sectie techniek SCH. Enkele reacties? “Positief, effectief, leerzaam en met als resultaat een voldaan proces.” Motivatie en vervolg Wat was eigenlijk Tom’s motivatie om deze studie te doen? Tom: “Deze studie is een theoretische verdieping op mijn vorige praktische leiderschapsopleiding schoolleider basisbekwaam. Aan die theoretische verdieping op masterniveau had ik behoefte.” En hoe gaan we binnen STO Twente meer merken van de praktische onderzoeksresultaten? Tom: “Ik ga een vervolg geven aan dit traject door een verdere implementatie uit te voeren van de gezamenlijk geformuleerde visie en leerdoelen die er nu liggen, met de focus op techniek. Richting vakinhoud en ook richting de vervolgaspecten die horen bij de onderwijskundige inrichting binnen de sectie techniek van de onderbouwlocaties van Carmel College. Het plan is dat we in schooljaar 2022-2023 ook gaan onderzoeken op welke wijze techniek en technologie geïmplementeerd kunnen worden in andere bovenbouw profielen.” MENU

40ae1c3f-1db3-4c58-9f0c-1002ba1bcd30 Succesvolle start lassamenwerking Aebi Schmidt en De Waerdenborch Aebi Schmidt Nederland in Holten zet haar deuren graag wagenwijd open voor technisch talent. En dat begint al in het vmbo! Onder de vlag van STO Twente gingen Aebi Schmidt Nederland en De Waerdenborch een gloednieuwe samenwerking aan. Twee examenleerlingen van het profiel PIE leerden in zes weken bij Aebi Schmidt de fijne kneepjes van het lassen. Gewoon, hard werkend en lerend tussen de collega’s van Aebi Schmidt. Neem Merel, zij start na de zomervakantie haar vervolgopleiding met onder andere lassen. Hét bewijs dat de samenwerking tussen school en bedrijf motiverend werkt. De prille samenwerking is recent geëvalueerd en smaakt naar meer. Aebi Schmidt: aandacht voor talentinstroom Bij Aebi Schmidt in Holten werken circa 300 medewerkers. Wereldwijd leveren zij producten op het gebied van gladheidsbestrijding, sneeuwruimen, straatreiniging en tuin- en parktechniek. Zij ontwikkelen en produceren gladheidsbestrijdingsmateriaal, zoals de welbekende zoutstrooiers. De cultuur binnen Aebi Schmidt is no-nonsens, betrouwbaar en resultaatgericht. Daarnaast is er veel persoonlijke aandacht voor de medewerkers, óók voor jong, instromend talent. Marco Schuiterd is Manager Manufacturing bij Aebi Schmidt in Holten: “Ook wij zien vergrijzing in ons huidige bestand medewerkers zoals bij onze lassers.” De docenten PIE van STO Twente hebben hier afgelopen jaar ook een kijkje in de keuken mogen nemen met een rondleiding en een presentatie van Aebi Schmidt. Meerdere voordelen Marco Schuiterd heeft de leiding over de lasserij en poedercoating: “We hebben voornamelijk mbo-leerlingen lopen vanuit Remo West-Twente. Maar we hebben behoefte aan het meer structureel enthousiasmeren van de jeugd voor techniek. De nieuwe samenwerking met De Waerdenborch is daar een start van. Het mes snijdt aan twee kanten. Want als wij met een actieve vmbo-school als De Waerdenborch samenwerken interesseren we niet alleen jonge leerlingen voor techniek, maar ontdekken wij op onze beurt ook alle vernieuwing op het vlak van techniekonderwijs zoals virtual reality.” Ook Marco’s collega Erwin Sluiter, manager Assemblage, was direct enthousiast om vmbo-leerlingen de fijne kneepjes van het lassen bij te brengen: “We hebben Merel en Wessel een werkstuk laten maken waarin alle facetten van lassen aan bod komen.” Extra uitdaging voor leerlingen Uilko Spijker en Camilla Mensink zijn beiden docent PIE op De Waerdeborch: “Samen met Marco en Erwin waren we er snel uit. Merel en Wessel zijn erg enthousiast op het gebied van lassen en willen hier graag in verder. Op school kunnen wij het keuzevak lassen niet aanbieden omdat wij als docenten hier te weinig aandacht voor hebben. Daarom willen we graag het keuzevak lassen aanbieden binnen een bedrijf, zodat de leerlingen hier de tijd en aandacht voor krijgen. Daarnaast leren ze ook iets extra’s zoals de ervaring binnen een bedrijf te werken, op tijd komen, veiligheid binnen een bedrijf en meer. Er lag geen afgerond plan bij de start, we zijn de samenwerking met Aebi Schmidt meer vanuit een verkennende pilot en al zoekend en lerend gestart.” Marco: “Er is nóg een voordeel: deze jonge leerlingen brengen bij sommige collega’s hun verborgen naar boven voor begeleiding en instructie. Met deze collega’s wil ik verder om hen als opleider naar een nieuw niveau in hun loopbaan te tillen.” Herkenbaarheid leerlingen van belang Wessel en Merel kwamen tijdens de periode van zes weken goed uit de verf met hun lastalent. Om Merel en Wessel zo goed mogelijk te laten landen, kregen ze alle begeleiding en bij binnenkomst een rondleiding en uiteraard ook veiligheidsinstructie. Cruciaal is de rol van de praktijkbegeleider van Aebi Schmidt. Camilla: “Na elke technische uitleg benadrukte hij ook alle bijbehorende veiligheidsmaatregelen.” Marco: “Het was mooi om te zien dat zij al snel als twee collega’s werden opgenomen. Alle collega’s hebben dit initiatief heel positief ontvangen.” Wat daarbij uiteraard meehielp, is dat Camilla en Uilko voor de leerlingen overalls hadden laten bedrukken met zowel het logo van Aebi Schmidt als De Waerdenborch. Erwin: “Dat droeg bij aan de herkenbaarheid van de leerlingen binnen ons bedrijf. Iedereen ziet daardoor dat zij geen medewerkers zijn, en dus ook een andere benadering op het vlak van veiligheid en werkprocessen vereisen en verdienen.” Bijzondere rol leerlingen Remo West-Twente Marco noemt nog een belangrijk punt: “We hebben in ons bedrijf mbo-leerlingen lopen van Remo West-Twente zoals Quinten. Hij komt ook van De Waerdenborch. Dan zie je dat de match tussen Quinten, Merel en Wessel heel snel is gemaakt, de leeftijden liggen bij elkaar en in Quinten vonden Merel en Wessel een veelzijdig steunpunt. Hij kon hen bijvoorbeeld heel praktisch wegwijs maken in het bedrijf.” Camilla: “Ook was het mooi om te zien hoe Quinten door die begeleidingsrol groeide.” Uilko: “Quinten is heel trots op wat hij bij Aebi Schmidt doet.” Maar ook Wessel en Merel kwam met enthousiaste verhalen terug op De Waerdenborch. Camilla: “Ze lieten foto’s zien aan hun medeleerlingen en deelden al hun ervaringen.” Evalueren voor vervolg Aebi Schmidt en De Waerdenborch hebben de eerste samenwerking inmiddels positief geëvalueerd. Uilko en Camilla: “De eerste, verkennende insteek zouden we wat meer kunnen formaliseren door bijvoorbeeld een lesvoorbereiding te maken met daarin helder vanuit het keuzevak de opdrachten en de bijbehorende theorie. We proberen het zo in te vullen dat het project voldoet aan een keuzevak en zo het cijfer mee kan tellen voor het examen. De leerlingen ronden dan gelijk een examenonderdeel af. Op basis daarvan kunnen we samen met Aebi Schmidt heel goed afstemmen welke praktijkdelen zij op zich nemen én het keuzevak vervolgens afsluiten met een cijfer.” Marco: “Met misschien ook een afgerond eindwerkstuk dat de leerlingen mee naar huis kunnen nemen. Daarmee geef je dit keuzevak iets minder vrijblijvendheid mee én help je de ouders ook overtuigen om hun kinderen voor een technische vervolgstudie te laten kiezen.” Wens tot uitbreiding keuzevak Camilla: “Als het goed verloopt, willen we dit keuzevak ook uitbreiden zodat andere vmbo-scholen kunnen aansluiten. In de STO- regio Almelo loopt dit al goed. Dit komt door de samenwerking tussen alle scholen om de woensdagmiddag vrij te houden voor dit soort projecten. Dit zorgt voor een extra verbinding tussen de scholen en het bedrijfsleven. Dit willen wij graag ook.” Camilla is docent PIE: Wanneer viel bij haar eigenlijk het kwartje voor techniek? “Mijn vader had een bouwbedrijf en al vanaf jongs af aan ging ik mee de bouw op. Vervolgens switchte ik naar elektrotechniek en installatietechniek en nu in het onderwijs. Ik vind het mooi om een rolmodel te mogen zijn voor (vrouwelijke) techniekleerlingen!” MENU