Aan de slag in Masterclass Leerlingen activeren binnen praktische vakken
Een drukbezochte activiteit van STO Twente zijn de masterclasses. Zoals op 18 november in het Technolab in Oldenzaal over ‘Leerlingen activeren binnen praktische vakken’. Doelgroep? Vooral docenten van BWI, PIE, M&T en Techniek/Technologie. Maar ook docenten van Zorg en welzijn en andere vakken waren aanwezig. Alle locaties waren goed vertegenwoordigd. Maaike Vervoort gaf deze masterclass zoals zij dat ook al eerder deed voor STO Twente: leerzaam, interactief én met een set praktische handvatten om op school zelf met deze materie aan de slag te gaan. Maaike: “Ook voor techniekonderwijs binnen het vmbo is de keuze van passende activerende werkvorm belangrijk.”
Het grote belang van activerende werkvormen
Activerende werkvormen zijn belangrijk voor leerlingen. Maaike Vervoort is hoofddocent en onderzoeker bij Saxion in Enschede. Onderwijs en leren van leraren staat centraal in haar werk, met een focus op ontwerponderzoek en leren van/met video: “Wanneer leerlingen onvoldoende geactiveerd worden, verslapt hun aandacht en doen ze niet meer actief mee met de les. Werkvormen waarbij van leerlingen een actieve rol wordt gevraagd zijn daarom belangrijk. Door activerende didactiek stimuleert de docent de (denk)activiteit van zijn leerlingen en zet je als het ware hun brein ‘aan’. Dat zorgt voor meer plezier in het onderwijs, zowel voor de leerling als voor de docent. Maar hoe pak je dit aan?”. De masterclass van Maaike nam de deelnemers interactief mee. Zo kreeg iedereen bij de start een A4’tje om op te staan. Er ontstond een soort stoelendans waarbij docenten die een bepaalde activiteit ooit zelf hadden gedaan in hun klas zich verplaatsten naar een ander A4’tje. Maaike: “Dit was een voorbeeld van een werkvorm waarmee je op een actieve manier voorkennis activeert. En leidde ook tot plezier. Plezier is zó belangrijk voor leren. Bovendien was een belangrijk doel dat docenten zín krijgen om de aangereikte activerende werkvormen uit te proberen in hun lessen.”
Kies gericht de meest geschikte activerende werkvorm
Maaike: “Tijdens deze masterclass maakten de deelnemers kennis met verschillende activerende werkvormen. Ook zijn we ingegaan op het belang van activerende werkvormen voor het leren van leerlingen.” Maaike belichtte onder andere activerende werkvormen voor verschillende lesfasen en doelen. Haar boodschap? “Je kunt, op basis van jouw kennis van de groep, activerende werkvormen kiezen die passen bij jouw vak en bij jouw leerlingen. En bij jezelf natuurlijk. We stelden in deze masterclass de vraag centraal voor welk doel je activerende werkvormen wilt inzetten, juist ook bij praktische vakken. Bijvoorbeeld: als leuk tussendoortje of starter, om voorkennis te activeren of om op een actieve manier de leerstof te verwerken en/of toe te passen. Of om aan het eind van de les na te gaan: wat is er geleerd? Niet elke werkvorm is namelijk geschikt voor elk doel. De toepassing van werkvormen tussendoor (Doen-denken-uitwisselen en korte vragen via LessonUp) zorgde ervoor dat iedereen betrokken bleef. Daarmee was de masterclass zelf ook bedoeld als een voorbeeld voor werken met activerende werkvormen!”
Aan de slag!
In tweetallen of groepjes hebben de deelnemers 45 minuten serieus met elkaar nagedacht over werkvormen voor een les voor hun vak en die daarna uitgewisseld met een ander tweetal/groepje. Maaike: “Mooi om te zien dat er veel is uitgewisseld en dat er concrete ideeën zijn ontstaan, ook voor toekomstige samenwerking. Hopelijk helpt het verzamelde materiaal om hier verder mee aan de slag te gaan”, concludeert Maaike.