Hoge opkomst en prikkelend programma markeren eerste regiobijeenkomst Techkwadraat Twente

Na eerdere bijeenkomsten binnen de vijf subregio’s van Techkwadraat Twente was het op 15 mei tijd voor de eerste regiobijeenkomst ‘meet, learn & greet’ van Techkwadraat Twente. In het gastvrije House of Skills in Almelo verzamelden zich ruim 120 deelnemers uit de PO- en VO-scholen, en nog eens ruim 40 geïnteresseerde externe partners. De hoge opkomst deed recht aan het inhoudelijke programma met een belangrijke keynote én zorgde voor een drukbezochte inspiratiemarkt met 18 externe aanbieders.

Techkwadraat in een notendop

Techkwadraat is een programma met impulsgelden voor regionale samenwerkingen binnen het basisonderwijs, het speciaal onderwijs (basis en voortgezet), vmbo-tl, de havo en het vwo. Scholen, bedrijven, musea, science centra, bibliotheken en techhubs bouwen regionaal samen aan een omgeving waarin kinderen en jongeren op verschillende manieren, momenten en plekken in aanraking kunnen komen met technologie.

Penvoerder Stichting Katholiek Onderwijs Enschede (SKOE) 

Marc Nij Bijvank, Voorzitter College van Bestuur van Stichting Katholiek Onderwijs Enschede (SKOE), opende de regiobijeenkomst. SKOE is de penvoerder van Techkwadraat Twente. Marc schetste de veelzijdige opkomst vanuit PO, VO, MBO, HBO en WO, maar ook het bedrijfsleven en organisaties: “Het is enorm mooi om te zien dat bij deze regiobijeenkomst het complete onderwijs van Twente, en al haar partners, samenkomt voor Techkwadraat Twente. Opnieuw een bewijs hoe wij elkaar in deze regio al jarenlang elke keer opnieuw weten te vinden voor het inspireren van jongeren voor technologie.” Marc schetste hoe door alle inspanningen op dit terrein er in Twente al een prima infrastructuur ligt waar Techkwadraat op kan voortbouwen, onder andere door al het grondwerk dat inmiddels is verricht vanuit Sterk Techniekonderwijs Twente: “Ik kijk uit naar het mooie programma Techkwadraat Twente en zie deze twentebrede bijeenkomst als een prima start om met elkaar al direct te beginnen met kennisuitwisseling!”

Insteek: vermenigvuldig wat er al is 

Mirjam Nijhuis is programmamanager PO voor Techkwadraat Twente. In haar toelichting na Marc Nij Bijvank benadrukte zij een cruciaal facet van Techkwadraat Twente: “In Twente zien we al veel binnen- en buitenschoolse initiatieven, programma’s en activiteiten, bijvoorbeeld vanuit STO Twente. Die willen we met Techkwadraat vermenigvuldigen. Zo geven we een boost aan zowel de kwaliteit als de kwantiteit van leerervaringen van kinderen en jongeren met technologie. Kortom, met Techkwadraat bouwen we veelal voort op mooie initiatieven die er al zijn, met tegelijkertijd uiteraard ook ruimte voor nieuwe ideeën en activiteiten, een werkbare balans. Wat lokaal ontstaat vanuit eigenaarschap van de scholen proberen wij te verbinden tot een krachtig geheel en daardoor samen met elkaar te groeien.” De programmanagers Mirjam Nijhuis (PO) en Marieke Rinket (VO) willen alle deelnemende scholen daarin zowel inspireren als concreet faciliteren.

Zet een stap ten opzichte van waar je nu staat 

Mirjam gaf de scholen een eye opener mee: “Elke school zit nu in een bepaalde fase van W&T en de toepassing van technologieonderwijs. Met uiteraard een eigen lokale situatie, leerlingpopulatie, context en een eigen team. De ene school is al langer actief, een andere school staat misschien nog helemaal aan de start. Die verschillen vormen geen probleem. Kijk naar waar je school nú staat en bepaal hoe je vanuit die specifieke positie een zinvolle en betekenisvolle stap verder zet in je technologieonderwijs. Bijvoorbeeld door verbreding en verdieping van wat je al doet voor je eigen leerlingen in jouw specifieke context. Dus je eigen school en je huidige technologiepositie zijn leidend. Wil je eerst het W&T kompas uitvoeren, het visiespel spelen met je team, en op grond daarvan beleid bepalen voor Techkwadraat Twente? Prima! Is je school al veel verder en wil het aan de slag met bedrijven of organisaties in een externe setting? Ga je gang. Kortom, er is volop ruimte voor de eigen positie en gewenste vervolgstappen en elke stap is okay, áls je maar een stap zet.”

Tijdspad 

Mirjam schetste het tijdspad: “De aanvraag voor Techkwadraat Twente is op 13 januari ingediend en op 13 juni geeft de overheid uitsluitsel. Het consortium voor Techkwadraat Twente is groot, dus er bestaat altijd een kans dat we een herstelopdracht krijgen naar aanleiding van onze aanvraag. In dat geval valt het moment van de toekenning in september.” Mirjam benadrukte dat alle deelnemende PO- en VO-scholen uiterlijk 1 juni hun plannen voor Techkwadraat concreet moeten hebben ingediend bij Mirjam en haar collega Marieke Rinket. De scholen kunnen hun voorgenomen activiteiten aangeven in een kant-en-klaar format. Mirjam: “In ieder geval de voorgenomen activiteiten voor het eerste jaar, maar graag ook met een doorkijkje naar het tweede en derde jaar.”

Keynote ‘Slimmer vooruit in Twente’ door Tim Post 

Tim Post is onderwijswetenschapper, verbonden aan de UT en Kids4Twente. Zijn keynote vormde het hart van de regiobijeenkomst voor Techkwadraat Twente. Het prikkelende thema luidde ‘Slimmer vooruit in Twente’. Tim kreeg alle deelnemers op het puntje van hun stoel met een uitdagende visie op zin en onzin van technologiebevordering in het onderwijs. Zijn kernconclusies?

· Ons huidige onderwijs kent separate vakken gericht op kennis en vaardigheden. Maar dé uitdaging is ons onderwijs te koppelen aan alle complexe maatschappelijk-technologische uitdagingen waar onze leerlingen mee te maken gaan krijgen. Dat pleit voor nog meer aandacht voor Onderzoekend en Ontwerpend Leren binnen de context van technologieonderwijs.

· Focus bij leerlingen op het ontwikkelen van positieve beelden van henzelf en de wereld. Met als doel om hen daarin vervolgens een positieve grondhouding te laten ontwikkelen.

· Stimuleer bij leerlingen veel meer de ‘why’, dus waarom zouden leerlingen überhaupt onderzoeksvragen willen stellen? Laat hen ontdekken waarom het leuk is om nieuwsgierig te zijn en te blijven. Ook het VO kan op deze nieuwsgierigheid blijven sturen met het inspireren voor technologie.

· Zijn kinderen niet voor hun achtste levensjaar in contact geweest met technologie? Dan nemen ze techniek ook nooit meer mee in keuzes die ze later maken, blijkt uit onderzoek. Denk bijvoorbeeld aan het kiezen van een profiel richting techniek op de middelbare school. Juist Techkwadraat Twente biedt volop kansen deze doelgroep te bereiken.

· Als een basisschool W&T voor elkaar heeft, profiteren leerlingen in het voortgezet onderwijs daar vervolgens direct van.

Aanbevelingen voor succesvolle toepassing W&T 

Tim’s aanbevelingen voor succesvolle toepassing W&T? Benut W&T als vakoverstijgende context voor O&O leren, toets W&T jaarlijks met geijkte instrumenten, zie technologiesubsidie niet als doel maar als middel, zet W&T schoolbreed in, maak een schoolontwikkelingsplan waar W&T onderdeel van is, focus op leskwaliteit en niet op lesmateriaal, sluit aan bij voorkennis van leerlingen, verruim hun blik en participeer met je technologieonderwijs in de maatschappij.

Introductie Technoscope: meten = weten 

Tim: “Op jonge leeftijd investeren we al jarenlang in techniekonderwijs vanuit talloze subsidieprogramma’s, maar hoe meet je of dat ook wat oplevert? Inspectie en CITO hebben nog geen toetsen ontwikkeld om te meten waar we nou raak schieten.” Tim ontwikkelde daarom de Technoscope, een op wetenschap gestoeld instrument en inzetbaar als een jaarlijkse toets onder leerlingen. "Komen we bij hen binnen en zie je ook echt dat hun hart groeit voor techniek en de maatschappij? Leidt het tot iets positiefs, of juist niet? En waar ligt dat dan aan? Technoscope is inmiddels helemaal doorontwikkeld. Wij kunnen op korte termijn meten wat het doet, waar wij mee bezig zijn, ook als we aan de slag gaan met Techkwadraat Twente. Waarom zie je effect in de grondhouding van leerlingen ten aanzien van technologie op de ene school en bij de andere school niet? Wat kunnen we daar gezamenlijk van leren? Het gaat niet om wijzen naar elkaar, maar om leren van elkaar.”

Visie van Anika Embrechts   

Anika Embrechts is onder andere expert op het gebied van W&T. Wat is haar visie op Techkwadraat? “Eindelijk starten we nu ook bij de heel jonge PO-leerlingen bij het interesseren voor technologie, en niet langer alleen vanuit groep 7 en 8. We weten uit onderzoek dat in de jonge groep daaronder de beeldvorming omtrent technologie plaatsvindt. Techkwadraat geeft ons de kans om nu ook daadwerkelijk bij deze belangrijke doelgroep te starten. Maar ook belangrijk is dat we met Techkwadraat het complete PO én VO gaan bereiken en ook maximaal op elkaar kunnen laten aansluiten voor alle activiteiten om leerlingen te inspireren voor technologie.”

Enkele reacties van docenten uit het PO en VO:

“We zijn best nog zoekend, maar vandaag hebben we hele concrete ideeën aangereikt gekregen. Dat helpt enorm om onze eigen positie als school binnen Techkwadraat Twente te bepalen en daarvanuit een volgende stap te zetten.”

“We zijn nog wat onwennig om vanuit onze basisschool met externe partners te gaan samenwerken. Daarom hielp de Inspiratiemarkt enorm; we hebben heel veel ideeën opgedaan en contactgegevens uitgewisseld. Je verbaast je erover hoeveel partners Twente telt waarmee je als school eigenlijk heel goed kan samenwerken!”

“Onze school doet al heel veel met STO Twente. Vandaag werd mij goed duidelijk dat we de ruimte krijgen binnen Techkwadraat Twente om daarop voort te bouwen. Dat geeft ons letterlijk en figuurlijk vaste grond onder de voeten.”

“De keynote van Tim Post deed mij inzien hoe belangrijk het is om Techkwadraat Twente maximaal in te bedden in je onderwijsprogramma en het niet te zien als zoveelste losse bouwsteen om leerlingen te interesseren voor technologie.”

“Vanuit de subsidieregeling TechKwadraat Twente moet onze school tenminste 20% cofinanciering organiseren, waarvan minimaal 10% vanuit bedrijven/instellingen. Als school hebben we hier geen ervaring mee. Het was fijn om te horen dat Marieke Rinket en Mirjam Nijhuis ons alle hulp bieden om die cofinanciering te organiseren.”

Ideeën opdoen tijdens inspiratiemarkt 

Tot slot werden alle deelnemers uitgenodigd de inspiratiemarkt te bezoeken. Hier presenteerden zich meerdere partners die klaarstaan om de PO- en VO-scholen met de uitvoering van hun activiteiten concreet te helpen of te inspireren. Dit is slechts een greep uit alle betrokken partners, maar wel hebben ze gemeen dat zij al vanaf het begin bij de planvorming van Techkwadraat Twente betrokken zijn. Het doel was om de scholen in aanraking te laten komen met de mogelijkheden die deze partners kunnen bieden en om dit te bereiken hadden de deelnemers allerlei praktische voorbeelden meegenomen. De volgende partners waren present tijdens de inspiratiemarkt: Bedrijf in de Klas, Metal Skills Kids, FME, Kids4Twente, AdoptIDee, Techniek voor de Klas, Oyfo, House of Skills, Tetem, Windesheim, De Museumfabriek, UT Pro, UT Pre, MetaChef, Saxion Pre, SMEOT, REMO en B-Oost | Bouwmensen Almelo.

Rondleiding door House of Skills 

Ook stonden de collega’s van House of Skills klaar voor een rondleiding door hun ruime en professioneel ingerichte ruimten. Niet voor niets is House of Skills een gewaardeerde samenwerkingspartner van Techkwadraat Twente! Daarom: bedankt voor de gastvrijheid voor deze bijeenkomst van Techkwadraat Twente én de lekkere hapjes.