Workshop Smeden benadrukt hedendaags belang van ambachtelijke technieken

STO Twente draait vooral om moderne techniek en technologie. Met docenten die de laatste stand van zaken enthousiast overbrengen op hun vmbo-leerlingen. Maar STO regioleider Benno Hams houdt er een originele visie op na. Hij organiseerde voor de techniekdocenten van C.T. Stork College en SMEOT een ééndaagse smeedcursus op het buitenterrein van SMEOT in Hengelo: “De collega’s zijn voortdurend met technologie bezig, met de focus op nieuw, nieuw, nieuw. Daardoor dreigt de kennis van oude ambachten te verdwijnen zoals smeden en daarom deze workshop.”

Benno: “We werken veel en goed samen met SMEOT. Samen maak je toch het onderwijs. Met deze workshop smeden verstevigen we de band, ook tussen de vmbo- en mbo-docenten.” Eerst kregen de deelnemers tekst en uitleg over de oorsprong van het smeden. Benno: “Ook is uitgelegd en voorgedaan hoe je een smeedvuur opbouwt en waar je allemaal rekening mee moet houden tijdens het ambachtelijke proces van smeden.” Als opdracht gingen de deelnemers aan de slag om uit een ijzeren staaf uiteindelijk een sierlijk mes met lemmet te smeden.

Ook nu nog smeedwerk gevraagd 

De docent was de rasechte fries Floris Foekema, zelfstandige smid en docent smeden: “Ik heb eerder op een basisschool gewerkt als leerkracht. Die pedagogische kennis komt mij in dit soort lessen heel goed van pas, ook nu ik les geef aan volwassenen. Ik leg niet alleen de techniek zelf uit, maar ook de achtergrond waarom technieken in het vak van smid zijn zoals deze zijn. Het smeedwerk van nú zit ‘m vooral in restauratiewerk en hele specifieke opdrachten, bijvoorbeeld een vervangingsonderdeel in een machine dat niet meer is te krijgen. Het is mooi dat STO Twente de huidige techniekdocenten ook met hun eigen handen kennis laat maken met het ambacht van smeden, want ook een smid blijft nodig. Het mooie is: bij een ambacht als smeden zie je altijd de handtekening van de ambachtsman terug, in moderne technologie is dat eigenlijk niet meer zo.”

Positieve reacties deelnemende docenten 

Pascal ter Braak: “Eerlijk gezegd had ik geen idee wat ik hiervan moest verwachten, maar het is ontzettend gaaf om te doen. Het gehamer is heel fysiek, maar dat is ook een deel van de aantrekkingskracht. Je moet je koppie er wel bij houden, want elke handeling en slag die je uitvoert heeft effect. Het is in de praktijk toch wel heel anders dan je op tv weleens ziet. Niks digitaal, maar gewoon ambachtelijk vakwerk maken.” Onno Wiggers: “Een oud-collega van mee deed dit werk vroeger ook, als hobby en werk. Dus ik had het weleens gezien, maar zelf doen is toch anders!” Wim Boellen: “Het valt best tegen om zelf iets te smeden. Mijn stuk ijzer bijvoorbeeld had ik te lang in het vuur liggen en dan valt er niets meer aan te hameren en te vormen. Dan moet je opnieuw beginnen en heel goed de kleur van het vuur in de gaten houden. Alleen bij de juiste kleur van het vuur is het ijzer gereed om het te bewerken. Ook de fysieke inspanning zijn we niet meer gewend.”